Şubat 2022 tarihli dahili yazışmalarda, Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Instagram Başkanı Adam Mosseri ve öbür yöneticiler, Meta’nın platformlarının TikTok karşısında güç kaybettiğini açıkça lisana getiriyor. Techcrunch’a nazaran Zuckerberg, Facebook’un “zihinsel üstünlüğünü ve ivmesini kaybettiğini” belirterek, TikTok’un kullanıcılarına “ortak bağlam hissi” sunduğunu vurguluyor. Yani arkadaşlar emsal içeriklerle karşılaştığı için birbirlerine bir şey göndermelerine gerek kalmadan tıpkı şeyleri görmüş oluyorlar.
TİKTOK YÜKSELİYOR, META GERİDE KALIYOR
Mosseri ise Facebook’un artık insanların içerik keşfetmek için başvurduğu birincil platform olmadığını, bu unvanın YouTube’a ilişkin olduğunu fakat TikTok’un kısa müddette onu da geride bırakacağını tabir ediyor. “TikTok yüzde 100 görüntü odaklı ve bizi açık orta geçiyor,” diyen Mosseri, TikTok’un sırf toplumsal medya değil, televizyon ve uzun format görüntü platformları üzerindeki tesirine de dikkat çekiyor.
Nitekim bilgiler de bu görüşleri destekliyor. TikTok, 2021 yılında ABD’de ortalama izlenme mühleti açısından YouTube’u geçmişti. Ebeveyn kontrol yazılımı Qustodio’nun araştırmasına nazaran, 2023’te 4–18 yaş ortasındaki çocuklar TikTok’ta YouTube’a kıyasla yüzde 60 daha fazla vakit geçirdi. Tıpkı yıl TikTok, 60 dakikalık görüntü yüklemelerine müsaade vererek YouTube’a direkt rakip olmaya başladı.
DAVA SÜRECİNDE META
FTC’nin Meta’ya açtığı davada, şirketin Instagram ve WhatsApp üzere platformları satın alarak monopol oluşturmaya çalıştığı öne sürülüyor. Lakin ortaya çıkan dokümanlar, Meta’nın bölümdeki hakimiyetini kaybettiğini kendi içinde de kabul ettiğini gösteriyor. Zuckerberg, Facebook’un hâlâ günlük ve haftalık kullanıcı sayısında önde olabileceğini lakin artık “insanların en çok vakit geçirdiği” uygulama olmadığını söylüyor.
WhatsApp Başkanı Will Cathcart, TikTok algoritmasının kullanıcıları makul ilgi alanlarına nazaran bir ortaya getirdiğini ve bu sayede birebir içeriklerin etrafında toplumsal etkileşim sağladığını belirtiyor. Devrin Meta yöneticilerinden Stan Chudnovsky ise sadece yeni formatlar eklemenin (örneğin “Hikâyeler”) artık kâfi olmadığını, pazardaki rekabetin çok daha modüllü hale geldiğini vurguluyor: “Artık insanların vakit geçirebileceği çok fazla alternatif var.”
Meta’nın reklam kısmının başındaki John Hegeman da TikTok’un kısa görüntü, sıralama algoritmaları ve içerik üretim araçlarında açık orta önde olduğunu kabul ediyor. Reels’in bu farkı kapatabileceğini düşünse de, yapay zekâ ve teknik altyapı açısından ne kadar geride olduklarından emin olmadığını söz ediyor.
ZUCKERBERG DE KABUL EDİYOR
Tüm bu yazışmalar, Meta’nın kendi iç değerlendirmelerinde bile pazarda “geride kalan” bir oyuncuya dönüştüğünü gösteriyor. Zuckerberg’in şahsen mahkemede verdiği tabirde, TikTok’un muvaffakiyetinin Meta’nın büyümesini yavaşlattığını ve şirket için önemli bir tehdit oluşturduğunu kabul etmesi de bu tabloyu pekiştiriyor.
