Yeni kuşak ebeveynlerin velilikle imtihanı

Gizem: Gülay, hatırlıyor musun bizim vaktimizde karne günü yaklaşırken meskende bir sessizlik olurdu. Hele kırık not varsa… Abimler arkadaşlarıyla düzmece karne düzenlemek için türlü yollar bile arardı. Kırık nota gelecek yansıdan çekinirdik. Bu sene Lorin ilkokula başlayacak. Ben annemler üzere baskıcı olamayacağım lakin bu bahiste fazla esnek olmanın sonuçlarını da arkadaşlarımın çocuklarından gördüm. Tekrar ortada kaldık!
Gülay: Bizim makûs talihimiz mi, ‘ilginç zamanlara’ denk gelmemiz mi artık ne dersen, tüm ezberler yıkıldı ve biz ebeveynlerimize benzemeyeceğiz derken apayrı bir cins ortaya çıktı. Keşke ortasını bulabilseydik. Endişeden düzmece karne hazırlamak olağan değildi fakat 5 kırık varken “Diğerlerine bakalım hem sen çok hoş fotoğraf yapıyorsun” demek de olağan değil güya…
Gizem: Sanırım işleri baştan sıkı değil ancak kararında tutmak yararlı olabilir. Daima demiyor muyuz çocukların kocaman bir aynasıyız diye. Disiplini bizden görürlerse eğitim hayatlarına daha kolay entegre ederler tahminen. Tekrar de ne aileler biliyorum ilgili, iş hayatlarında başarılı fakat çocuğun bir yerden sonra tesir alanı değişiyor. Lise bilhassa ipin ucunun her istikamete gerçek kaçacağı bir yaş kümesi.
Gülay: İlköğretimde uzunca bir mühlet notlu karne almıyorlar aslında. Olması gerektiği üzere lakin muhakkak bir düzeyde artık akademik muvaffakiyetin, ortalamaların konuşulması-sorulması gereken bir periyot geliyor… İlgi alanını belirlemek kıymetli doğal lakin en azından lise bitene kadar ortalama akademik bilgiyle de donanmaları kaide.
Gizem: Kuzenimin kızı liseye kadar çok başarılıydı. Sonra birden dersleri bozuldu. Neyse son sene tekrar toparladı da üniversitede fizyoterapi okuyor artık, notları da başarılı. Uzmanların daima söylediği üzere çocuklarla alaka her gün yine inşa ediliyor. Dün tahminen berbattı ancak bugün münasebetlerimizi düzeltmek için fırsatımız var. Kâfi ki bunu unutmayalım. Çocukların karnesi aslında biraz bizim de karnemiz üzere geliyor daima bana. Sen ne düşünüyorsun?
Gülay: Yani başarıyı da başarısızlığı da abartmadan lakin bir yerde sorun var mı, neyi kaçırıyorum diye gözümüzü açmakta yarar var. Pek çok yakınımdan duyuyorum, kimi özel okullar yazılı notları düşükse birkaç proje ödevi verip geçer nota ulaştırıyor zati çocukları… Odasına kapanıp günü oyun ve toplumsal medyayla geçirip bir de bu halde bir karne getiren çocuklara da karne mükafatı almasınlar zati…
Gizem: Evet, gerçek muvaffakiyetin bir karşılığı olmalı, teşvik değerli. Lakin berbat gelen bir karneye de “Olsun” deyip armağanlar yağdırmak bana sorarsan yanlışsız değil. “Başarısızsın” demek de hakikat değil lakin notlarının zayıf olduğunu da fark ettirmek gerekir. Bahis hakkında bir uzmanla görüştüm. Çok hoş bilgiler verdi.
‘İYİ MODEL OLMAK HER VAKİT OLUMLU ETKİLER’
Medipol Hastanesi’nin uzman klinik psikologlarından Neslihan Arıcı
◊ Karnede zayıf notlar varsa aile birinci olarak öğrencinin zayıf almasına tesir eden nedenleri gözden geçirmeli.
◊ Aile, kendisinin sebep olduğu etkenler varsa (çok baskı yapma ya da hiç ilgilenmeme, sorumluluk vermeme, yüksek yahut düşük beklentili olma, olumsuz alaka kurma vb.) bunları da ele almalı.
◊ Düzgün model olmak her vakit öğrenciyi olumlu tesirler. Karnedeki zayıf notlarda öğrencinin yaptığı yanlışlar varsa (ders çalışmama, çok bilgisayar oyunu oynama, sorumluluk alamama, çalışma sonucunda edineceği yararları fark etmeme gibi) bunlar konuşulmalı ve ailece bunlara tahlil bulunmalı.
◊ Karnedeki zayıf notlar için öğrenciye “Başarısızsın, işe yaramazsın” üzere sözel etiketler ve hareketlerde bulunulmamalı. Bu kelamlar öğrencinin kendi algısını, özgüvenini olumsuz etkileyerek bir dahaki periyotta daha düşük not almasına da sebep olabilir.
◊ Zayıf notlar için öğrenci fizikî yahut duygusal cezalandırılmamalı. Ceza öğrenciye ders çalışmayı ya da başarılı olmayı öğretmez. Bilakis ders çalışmamaya dolaylı olarak teşvik eder.