Kadıköy, Yeldeğirmeni’nin dar sokaklarından birindeyiz. Sokağın köşesinde, Hatay’daki gençler ve çocuklar için kitap bağışı kabul eden bir yer dikkatimi çekiyor. Beşerler duvarına minik notlar bırakmış. Yeşil kısımların ortasına gizlenmiş bir adedinde Edip Cansever’in şu dizeleri yazıyor: “Gökyüzü üzere bir şey şu çocukluk/Hiçbir yere gitmiyor”… Sonra sıcak elmalı tart kokusunu takip edip Can Güngör’le buluşacağım kafeyi buluyorum. Sohbetimize kelam müellifliğini konuşarak başlıyor, o ‘hiçbir yere gitmeyen’ çocukluğa kadar
uzanıyoruz.
Daha evvel hiç dinlememiş birine sizi anlatırken “Alternatif müzik yapıyor” diyorum. Akabinde şu soru geliyor: “Alternatif müzik nedir?” Siz nasıl açıklıyorunuz??
Anaakıma alternatif olmak diyebilirim. Kendi yolunu çizen, ticari saiklerle hareket etmeyen, kendi kelamını yazıp bestesini yapan müzisyenlerin bu formda tanımlandığını düşünüyorum. Müzikal şekli değil, bir hali anlatıyor.
Duyguları hepimiz hissediyoruz ancak onları kâğıda dökebilmek dayanılmaz bir şey. Sırrı nedir?
İhtiyaçtan geldiğini düşünüyorum. 7-8 yaşlarındayken de şair olmaya özenirdim. Hayatta ve kendi içimde gizemli, tuhaf bulduğum şeyler daima vardı. Tam açıklayamadığım, anlatamadığım… Onları bir kanal, kendi içimde bir çatlak bulayım sızdırayım hissiyle başlayan bir şey tahminen de. O eğilim hâlâ da devam ediyor. Birkaç gündür kendimi çok yeterli hissetmiyorum mesela. O da bir şeye dönüşecek, biliyorum. Tahminen yolda biriyle karşılaşacağım ya da yerde yatan bir köpek göreceğim ve “Gördüğüm şey, bendeki şeyin aynası olabilir” diyeceğim. Ve kelamlar bir anda örülmeye başlayacak…
“İyi hissetmiyorum ve bu bir müziğe dönüşecek” dediniz. Memnunluk hissi de müziğe dönüşüyor mu?
O da dönüşüyor lakin daha az. Daima söylüyorum, beşerler soru sormaya sorun yaşadıkları vakit başlıyorlar; “Niye böylesin”, “Bu bağ neden yürümüyor”… Memnunken esasen memnunluğu yaşayıp geçiyorsunuz. Lakin memnunken yaptığım müziklerim da var. Gerçi adım melankolik olarak çıktı benim, üzen bir müzisyenim ben.
Şarkı kelamı müellifleri nasıl insanlardır?
Sevdiğim ozan arkadaşlarımı düşünüyorum da hepsi birbirinden farklı. Ancak bir hassaslık, reseptörlerin açık olması durumu var doğal. Fakat herkesin reseptörleri öbür yerlerde çalışıyor. Kimi toplumsal olaylara daha hassas, kimi kendini kazmaya meyilli. Kimi ikili alakaları algılayıp yorumlayabiliyor. Hepsinin varlığı beni keyifli ediyor. “Vay be, ne hoş kelamlar yazıyorlar” diyorum.
İsim verelim mi?
Adamlar kümesinden Tolga Akdoğan’ı çok seviyorum. Dilhan Şeşen, Dilan Balkay çok hoş müzikler yazıyor. Eskilere gidersek Yasemin Mori, Korhan Futacı… Büyük Konut Ablukada’dan Bartu (Küçükçağlayan), Gülinler… İrfan Abi (Peyk’in kurucusu İrfan Alış) merhum oldu, o da çok büyük bir ozandı.
İrfan Alış’ın kıymeti güya vefatından sonra anlaşıldı…
Konu, Türkiye’de müziğin bir bölüm olamayışıyla ilgili ıstıraplara geliyor. Aslında biz bölümmüş üzere yapmaya çalışan, pastası çok küçük olan bir ortamda üretim yapmaya çalışıyoruz. Birçok arkadaşımın temel işi müzik bile değil. Yani hayatta kalmak için öbür şeyler yapmak zorundalar. Benim için de geçerli. Solo mesleğim hayatımı geçindirmeye yetecek ekonomiyi asla sağlamıyor. Keşke pazar daha büyük olsa, kültür-sanata yatırımlar daha fazla olsa. Herkesin gözü kulağı yeni şeylere daha açık olsa. Biraz kültürel olarak kısır bir yerdeyiz.
Hit müzik yapmanın formülü var. Bunu bildiğinizi kestirim ediyorum. Lakin tercih etmiyorsunuz, neden?
Hit olsun diye yapmadığım fakat hit olan müziklerim var bu ortada. Bu vakte kadar yaptıklarım müzikal olarak maceralı, güçlü ve özel olmasına özendiğim müzikler. Benim üzere insanların dinleyip seveceği falan… Bunu idealize ettiğim bir yerdeyim. Hatta şu sıralar çok dalga geçiyorum “Beni müzisyenler seviyor. Ben müzisyenlerin müzik muharriri oldum” diye. Tamam artık müzisyenler sevmesin, kâfi. Halk da sevsin ya (gülüyor)… Yazdığım her şarkıyı güya kim dinlerse dinlesin anlar ve hisseder üzere bir düsturla yazıyorum aslında.
Sözcüklere ve müziğe dönüştüremediğiniz bir husus var mı?
Kesin vardır.
Savaş mesela…
O bahislerde didaktik olmadan, şiirsel olarak keder anlatmak bence çok güç bir şey. O tuzağa düşmek istemem; bir şey öğretiyorum falan. Benim tutumum değil. Bunu hoş yapan beşerler da var. İşte İrfan Abi çok âlâ anlatıyordu o mevzuları. Maden faciasına da müziği var, Ege’de batan bir tekneye de… Benim çalışmam gerekiyor. Biraz daha oraları kazmam lazım. Küçük küçük müziklerle dokundurduğum yerler var elbette fakat konusu o olan, öbür birisinin öyküsünü, dünyada olup biten, kendinden gayri bir şeyin kıssasını anlatma meziyeti bence bende eksik.
Yaptığınız müzik üzerinden Bülent Ortaçgil’le, Fikret Kızılok’la aranızda bağ kurulması hoşunuza gidiyor mu?
Kesinlikle gidiyor. Dinlerim de ancak bende müzik sevgisi metal müzikle başladı.
İstanbullusunuz değil mi?
İstanbul’da doğdum. Büyük bir kısım Bakırköy’de geçti. Annemle babam başkaydı, üç jenerasyon bayanla yaşadım; anneannem, annem, ablam. Hafta sonlarını babamla geçirirdim.
Nasıl bir çocuktunuz?
Kendi dünyasında bir çocuktum. Hayatla o denli baş edebilmişim. Güç vakitler yaşadık ailece.
Maddi zorluklar mı?
Yok, duygusal kaideler olarak… Musmutlu bir çocukluğum olmadı. Kendi dünyasında memnun olmayı başarabilen birisi oldum. 7 yaşındayken legolardı beni keyifli eden. Dünyadan kaçıp yarattığım şeyler beni güzel hissettiriyordu. Ergenlikte davul çalmak oldu, sonra gitar çalmak… Artık de hâlâ aslında tıpkı hisle, dünyaya katlanabilmek için bir ölçüde müziğe sığınıyorum. Orada kendimi, kurtuluşumu
buluyorum.
Yeni teklinizin ismi ‘beni burda üzen bir şey var’. Nedir sizi üzen şeyler bu ortalar?
Büyük bir belirsizlik, önümüzü görememe hali, adaletsizlik duygusu… İnanılmaz kaygan bir yerde bir hayat yaşıyoruz.
‘Ah aklımda silik düşler” diyorsunuz bir müziğinizde. Geçmişin hayaletleriyle gayret eder misiniz?
Terapide üzere hissettim bir an (gülüyor). Düşünüyorum da içinde çocuk sözü geçen çok müziğim var. Daima kabuğunu kırmaya çalışan bir halim var ve geçmişimle boğuşuyorum. Bir şeyleri anlayabilmem için kendimi kazmam gerekiyor. Kazarken illaki geçmişe gidiyorum. Beni bu türlü bir insan olmaya iten şeyler nelerdir diye… O analizleri yapmaya çalışıyorum. Önemli gayretlerim var. Dönüp baktığımda da o uğraşlar beni gururlandırıyor. Ailem müzikle uğraşmamı istemediği halde üniversitede müzik kısmını kazanmış olmam üzere…
‘Oyun oynamayı seviyorum’
Müzik dışında nasıl bir hayatınız var?
Yaptığım birçok şey müzikle alakalı. Müzik dinlerken bile kendime katabileceğim şeyleri düşünüyor oluyorum. Daima konutta olan biriyim. Bir şeyleri izlemeyi seviyorum. Kız arkadaşımla çok vakit geçiriyorum. Oyun oynuyorum.
Kız arkadaşınız da müzisyen mi?
Hayır, illüstratör (Merve Mehmet).
Şu sıralar hangi oyunu oynuyorsunuz?
‘Diablo’ya sardık. Merve’yle birlikte oynuyoruz. Oyun oynamayı seviyorum. Beni bu dünyadan kopartan, vakti unutturan bir şey.
Yakın vakitte konserler var mı?
18 Haziran’da İngiltere’de solo konserim olacak. Büyük Konut Ablukada’nın artık bir üyesiyim, onlarla üretmek için çok heyecanlanıyorum. Bir de bir müzikal projesine dahil oldum, o da heyecan verici.
