Newsweek yazdı: ‘Erdoğan dünyanın en güçlü önderlerinden biri haline geldi’

ABD’li haber dergisi Newsweek “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dünyanın En Güçlü Başkanlarından Biri—Ve Trump’ın Müttefiki Oldu” başlıklı haberinde ABD Başkanı Donald Trump’ın Washington’ın Orta Doğu’daki dış siyasetini tekrar şekillendirmeye çalışırken bölgenin en tesirli seslerinden biri ve uzun vadeli müttefiki Türkiye’ye yöneldiğini yazdı.

“ERDOĞAN KİLİT BİR AKTÖR OLDUĞUNU KANITLADI”

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yalnızca geçtiğimiz hafta içinde bile ‘birçok jeopolitik cephede kilit bir aktör’ olduğunu kanıtladığını vurgulayan Newsweek, Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırmasında Erdoğan’ın ‘ikna edici bir rol’ üstlendiğini Rusya ile Ukrayna ortasındaki şiddetli müzakerelere mesken sahipliği yaptığını belirterek “Trump, vizyonunu ilerletebilme potansiyeline sahip görünen tek başkanla yakın bir ittifak içinde buldu kendini” sözlerini kullandı.

ERDOĞAN’IN BARIŞ REÇETESİ

Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. Çağrı Erhan ise Newsweek’e yaptığı açıklamada 1923’te çağdaş cumhuriyeti kuran Mustafa Kemal Atatürk’ten bu yana, Erdoğan’ın Türkiye’nin en etkili lideri olduğunu vurgulayarak “23 yılı aşkın müddettir, NATO’nun önde gelen ülkelerinden birini ve dünyanın en büyük 20 iktisadından birini yönetiyor. Birçok ABD lideriyle ve öteki ülkelerden önderlerle muhatap olan Erdoğan, bölgesel ve global seviyedeki tüm dinamiklerin farkında. Son çeyrek yüzyılda karşılaştığımız eğilimlerin ve süreçlerin bir modülü oldu” dedi.

Erdoğan’ın fevkalâde derecede “güvenilir” olduğunu belirten Erhan, Cumhurbaşkanı’nın müttefiklerine ve dost ülkelere verdiği sözleri her vakit tuttuğunu hatta birtakım ‘düşman ülkeler’ ortasında bile, onun güvenilirliğine büyük hürmet duyulduğunu söz etti. Erhan’a nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahip olduğu tesir alanı, ona “bölgesel seviyede kelam sahibi olma” yetisi kazandırıyor.

Rusya-Ukrayna krizi konusunda Erdoğan’ın tarafların savaşmasını değil, barış masasına oturmasını istediğini belirten Erhan, pek çok ülkeden gelen teşebbüslere karşın, Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana gördüğü en kanlı çatışmanın taraflarını bir ortaya getirmeyi başaran tek ülkenin Türkiye olduğunun altını çizdi.

Erhan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bunun yanı sıra Suriye, Kafkaslar ve Azerbaycan-Ermenistan ortasındaki krizlerde de dikkat çeken atakları olduğunu hatırlattı.

TRUMP’IN ÖVGÜLERİNE DİKKAT ÇEKTİLER

Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a övgü dolu kelamlarına de dikkat çeken Newsweek, ABD önderinin Türk mevkidaşına duyduğu hayranlığı sık sık lisana getirdiğini vurgularken, Carnegie Memleketler arası Barış Vakfı araştırmacısı ve eski Türk diplomat Sinan Ülgen, Türkiye’nin Trump idaresi açısından neden daha değerli hâle geldiğini şöyle açıkladı:

“Orta Doğu’da, Türkiye’nin bölgesel istikrar ve ekonomik kalkınma hususlarında sahip olduğu yetkinlik ve niyet, İsrail ile karşılaştırıldığında, ABD’nin dış siyaset amaçlarına daha fazla katkı sağlıyor. Bu durum bilhassa Suriye’de bariz. Esad hükümetinin çöküşünden bu yana, Ankara Şam’daki yeni idarenin daha kapsayıcı bir yönetim şekline yönelmesinde kilit rol oynadı. Bu da ülkenin uzun vadeli olağanlaşması açısından kıymetli.”

TÜRKİYE YİNE YÜKSELİŞTE

21. yüzyılda Türkiye’nin yine yükselişe başladığını yazan Newsweek haberinde ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi ve Trump’ın birinci periyodunda DEAŞ’a karşı koalisyona temsilci olarak atadığı James Jeffrey’in görüşlerine de yer verdi.

Jeffrey son 25 yılda Türkiye’nin jeostratejik tesirini kıymetli ölçüde artırmasının nedenlerini şöyle açıkladı:

“2000 yılından itibaren, ABD’nin baskın olduğu ‘tek kutuplu’ devir sona erdi. Avrupa ve Amerika’nın global GSYİH içindeki hissesi düştü. Avrupa ve Amerika global GSYİH sıralamasında gerilerken Rusya, Çin, İran yükselişe geçti. Tüm bunlar, Türkiye üzere coğrafik olarak kritik pozisyondaki, faal orta ölçekli bir devleti daha kıymetli hale getirdi ve ona yeni fırsatlar yarattı.

Erdoğan bölgedeki çatışmaların çözülmesi için her masada yer aldı, Pozisyonu, gücü, istikrarı, benzeri dünya görüşü ve başkanlar ortasında uygun bağlar de göz önüne alındığında Türkiye, ABD için açık bir ortak.”

“21. YÜZYILIN EN KIYMETLİ STRATEJİK GELİŞMELERİNDEN BİRİ”

Newsweek’e nazaran, Trump’ın yine iktidara gelmesinin akabinde Washington’ın Avrupa’daki NATO müttefikleriyle münasebetlerinin berbatlaşması, daha geniş çaplı bir global liderlik çabasına neden oldu. Bu gayret, çoğunlukla ABD ile Çin ortasında (ve daha genel manada Doğu ile Batı arasında) yaşanan bir çekişme olarak görülüyor. Fakat Türkiye, hem mecazi hem de coğrafik olarak tam ortada yer alıyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nda sivil ve askeri danışman olarak vazife yapmış ve Trump’ın birinci periyodunda Suriye Özel Temsilciliği ofisinde çalışmış emekli Albay Richard Outzen ise Türkiye’nin jeopolitik yükselişini ve güç projeksiyonunu “21. yüzyılın en değerli stratejik gelişmelerinden biri” olarak tanımladı ve şunları söyledi:

“Trump, Erdoğan’a kendi ilan ettiği ‘Amerika’nın Altın Çağı’ vizyonunda bir rol veriyor. Artık dünyayı tek başına yönetme iştahı da kaynağı da olmayan ABD, bölgesel olarak genel ahenk sağlayacak kabiliyetli ortaklara gereksinim duyuyor. Washington’un önemli askeri, ekonomik ve diplomatik yetenekleri olan ortaklara muhtaçlığı var. Hasebiyle paydaşlığın getirileri açık”