Netanyahu’nun 40 yıllık İran takıntısı! Daha evvel iki sefer denedi lakin… İsrail daha evvel hangi ülkelere saldırdı?

İsrail İran’ın nükleer programını münasebet göstererek başlattığı hava akınları sürüyor. İsrail’in hücumlarında İran’da bulunan nükleer ve askeri tesisler vurulurken, İran’ın komuta kademesinden değerli isimler, bilim insanları ve çok sayıda sivil hayatını kaybetti. İran da füze akınları ise İsrail’in Tel Aviv ve Hayfa kentleri ile askeri amaçları vurdu. İsrail İran’ın nükleer silah elde etmek için tesislerinde uranyum zenginleştirdiğini ve nükleer başlık üretmeye çok yaklaştığını argüman ediyor. İran ise bunu şiddetle reddederek nükleer programını barışçıl nedenlerle sürdürdüğünü tabir ediyor.

SALDIRININ ZAMANLAMASI DİKKAT ÇEKİYOR

İsrail’in harekatının arkasındaki en değerli isim elbet Başbakan Binyamin Netanyahu. İngiliz Financial Times, İsrail muhalefetinin geçen hafta parlamentoyu feshetmek için davet yaptığı ve Netanyahu’nun hükümet koalisyonundaki başka partilerle uyuşmazlık yaşadığı bir periyotta başbakanın hücum buyruğunu verdiğine dikkat çekti. Bunun yanında 7 Ekim 2023’te Hamas’ın gerçekleştirdiği Aksa Tufanı Harekatı’nda İsrail’in güvenlik ve istihbarat zaaflarının ortaya çıkması ve bu tarihten itibaren Gazze’de yapılan on binlerce suçsuz sivilin hayatını kaybetmesine neden olan katliamlara rağmen İsrail’in Hamas karşısında muvaffakiyet elde edememesi de Netanyahu hükümetini hayli güç durumda bırakan öteki etmenler. 

Bunun yanında ataklar, ABD ile İran’ın, İran’ın nükleer programı konusunda bir muahedeye varmak üzere Umman’da bir ortaya gelmelerinin planlanmasından çabucak evvel gerçekleşti. Taarruzların başlaması ile görüşmeler gerçekleşmedi.

İSRAİL DAHA EVVEL IRAK VE SURİYE’DEKİ TESİSLERE DE SALDIRSI

Ancak tüm bunların yanında Netanyahu’nun İran’ı ferdî bir takıntı haline getirmesi de bir gerçek. Elbette öteki ülkenin nükleer tesislerine hücum buyruğunu veren birinci İsrail başbakanı Netanyahu değil. 1981’de periyodun İsrail başbakanı Menachem Begin, Irak’ın geliştirdiği nükleer reaktörü yok etmek için hava kuvvetlerine harekat buyruğu verdi. 2007’de de Ehud Olmert, Suriye’nin Deyrizor kentinde olduğu düşünülen nükleer tesislerin ortadan kaldırılması için düğmeye bastı.

Geçmişteki bu iki harekat da Irak ve Suriye’nin yalnızca nükleer tesislerine yönelikti. Netanyahu’nun başlattığı taarruzlar yalnızca nükleer ve askeri tesislerin yanında karakollar ve devlet televizyonu üzere stratejik noktaları, hatta kıymetli bilim insanlarını ve üst seviye askerleri de gaye aldı. Ayrıyeten çok sayıda sivil İranlı da bu ataklarda hayatını kaybetti.

NETANYAHU’NUN İRAN TAKINTISI: 40 YILDIR İZLİYORUM

Netanyahu da Fox News’e verdiği röportajda yalnızca İran’ın balistik füze ve nükleer programını yok etmekle ilgilenmediklerini ayrıyeten İran’da rejimi değiştirmeyi hedeflediklerini söyleyerek İran hakkındaki takıntısını bir nevi ortaya koymuş oldu. İsrailli Haaretz’de yayımlanan Netanyahu’nun bir konuşması da başbakanın ne kadar uzun müddettir İran ile ilgilendiğini gözler önüne seriyor.

Netanyahu bu konuşmada “Kişisel seviyede müsaade verirseniz, bu tehdidi 40 yıldan uzun müddettir izliyorum” derken “1982’de kitaplarımdan birinde -Ayetullah rejiminin kurulmasından yalnızca 3 yıl sonra- insanlığın ve bizim, devletimizin karşı karşıya kalacağı en büyük tehdidin Ayetullah rejimi olacağını yazmıştım.” tabirlerini kullanmıştı.

Bundan tam 20 yıl evvel, 2005 yılına muhalefet lideri olan Binyamin Netanyahu o devir Tahran’ın nükleer programını “gelecek için önemli bir tehdit” olarak niteledi. İsrail başbakanı o periyotta de İsrail’in İran’ın nükleer bomba edinmesini engellemek için her şeyi yapması gerektiğini, bunun için 1981’de İsrail’in Irak’ta yaptığı üzere ülkenin nükleer tesislerini vurması gerektiğini söylemişti.

DAHA EVVEL İKİ SEFER ATAK BUYRUĞU VERDİ

2009’da ikinci kere iktidara geldikten sonra da Netanyahu İran konusunda harekete geçti. The Economist’teki bir makaleye nazaran Netanyahu 2009 ve 2013 olmak üzere 2 kere İran’a atak buyruğu verdi. Fakat üst düzel İsrail’li kumandanlar o devir bu atak kararlarına karşı çıktı. Generallerdeki bu isteksizlik sonucu Netanyahu kabineden iki atak için de gerekli onayı alamadı.

2012’de Netanyahu Birleşmiş Milletlerde o meşhur konuşmasını yaptı. Elinde İran’ın nükleer programı ile ilgili karikatürler bulunan Netanyahu Birleşmiş Milletlerden İran’a bir kırmızı çizgi çekmesini istedi.

İran’ın Birleşmiş Milletler ve batılı ülkelerle 2015’te imzaladığı nükleer muahedeyi da Netanyahu “tarihi bir hata” olarak niteledi. Bu muahedeye nazaran İran uranyum zenginleştirme tesislerini kapatacak ve nükleer santrallerini yalnızca güç üretmek için kullanacaktı. Bunun karşılığında da İran’a uygulanan ambargolar kaldırılacaktı.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump 2018’de “kötü bir anlaşma” olarak nitelendirdiği muahededen ABD’nin çekildiğini açıkladı ve İran’a ağır yaptırımlar uyguladı. Netanyahu da o devir Trump’ın bu kararını alkışladığını tabir etti. İran da muahededen çekildiğini açıklayarak nükleer programına geri döndü. Netanyahu o devirden bu yana İran’a karşı telaffuzlarına devam etti. Geçtiğimiz yıl İran ile yakın irtibatları bulunan Lübnan Hizbullah’ına yönelik operasyonlar da İran’a karşı başlayacak akınların habercisi oldu.

İRAN’DAKİ TESİSLERE YÖNELİK SABOTAJLAR

İran’ın Nükleer Programı İsrail’in geçtiğimiz hafta başlattığı hücumlardan evvel de hedefteydi. 2010 yılında ortaya çıkan Stuxnet virüsü ile başta Buşehr ve Natanz nükleer tesisleri olmak üzere İran’daki birçok tesiste faaliyetler durdu. İsrail bâtın servisi MOSSAD’ın düzenlediği sabotajlar ile 2020 ve 2021 yılları ortasında Natanz Nükleer Tesisi’nde patlamalar ve elektrik kesintileri meydana geldi. Ayrıyeten MOSSAD 2010 ve 2020 yılları ortasında İran’ın en az 5 nükleer bilimcisine suikast düzenledi.