‘Hem etkilendim hem de şaşırdım’ Bir ay boyunca yalnızca kırmızı et yerseniz ne olur? Tanınmış sıhhat müellifi bu soruya karşılık aradı, sonuçlar sürpriz oldu

Yakın tarihte yapılan pek çok çalışmada, kırmızı etin bilhassa de işlenmiş et eserlerinin sıhhate ziyanları sık sık gündeme geldi. Araştırmalar, kırmızı et ve işlenmiş et eserlerinin tüketimiyle kalp krizi, inme, kolon, kanseri ve demans üzere ölümcül hastalıklar ortasında irtibatlar olduğunu ortaya koydu. Bu eserlerdeki doymuş yağların ve sodyumun da kolesterolü artırıp damarları tıkadığı gösterildi.

Ancak son periyotta kırmızı etin bu makûs ününü hak etmediği, sıhhat risklerinin abartıldığı tarafında çalışmalar da yayımlandı. İngiliz Daily Mail gazetesinin sıhhat editörü Emily Joshu Sterne, bu araştırmaları test etmek maksadıyla kendi deneyini gerçekleştirdi.

Normal şartlarda çok fazla kırmızı et yemediğini, hayvansal proteinini çocukluğundan beri tavuk ve balıktan aldığını belirten Sterne, kırmızı et ve et eserlerini beslenmesine dahil etmesinin tesirlerini gazetenin okurlarıyla da paylaştı.

Şubat ayı boyunca protein olarak biftek, jambon, kuzu eti, sosis, kıyma üzere kırmızı et ve işlenmiş et eserleri tükettiğini belirten Sterne, “Bazı araştırmalar yalnızca kırmızı et ve süt eserlerinden oluşan bir beslenmenin kolesterolü artırdığını gösterdiği için abartmamak ismine her öğünü tam tahıllarla, meyvelerle ve sebzelerle destekledim” dedi.

Sterne deneye başlamadan evvel yaptırdığı kan testlerinde makûs kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol ve trigliserit ismi verilen yağ kıymetlerinin neredeyse “çok yüksek” olduğunu vurguladı ve “İlk defa bu türlü sonuçlarla karşılaşmadım. Bedellerim evvelden beri dalgalanma eğiliminde” sözlerini kullandı.

Öte yandan düşük D vitamini düzeylerini de gereğince güneş görmemesine bağlayan Sterne, “Tavuk ve balık odaklı beslenmeyi bırakmadan evvel kendimi yorgun ve güçsüz hissediyordum lakin bunu kış depresyonuyla açıklıyordum” dedi.

Araştırmalara nazaran, etin işlenme oranının karsinojen husus ölçüsünü değiştirdiğini bu nedenle işlenmiş ve işlenmemiş et eserleri ortasında dengeyi kurmaya çalıştığını ve akşam yemeğinde köfte yediyse sonraki sabah kahvaltıda sosis tükettiğini belirten Sterne, “Bu süreçte ayrıyeten porsiyonları denetim edebilmek için birden fazla yemeğimi konutta yedim. Dışarıda yemek yediğimde de kırmızı et menüsü geniş olan yerleri tercih ettim” sözlerini kullandı.

Sterne, beyaz et yerine kırmızı et tüketmeye başladığında, kendisini yorgun ve halsiz hissedeceğini düşünüyordu lakin neredeyse hiç fark yaşamadı. Bilhassa yağlı etler yediğinde hazımsızlık ve şişkinlik hissetmenin haricinde rastgele bir değişiklik gözlemlemediğini de söz eden Sterne, “Ancak kimi ufak avantajlar ve dezavantajlar oldu” dedi.

Sterne şöyle devam etti:

“Birincisi, kış depresyonu olduğunu düşündüğüm şey bir ay et yedikten sonra azaldı. Bu durum kırmızı ve işlenmiş et tüketimiyle bilişsel gerileme ortalarında irtibat olduğunu gösteren araştırmalarla çelişiyordu. Örneğin Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, 40 yıl boyunca günde 1 porsiyon işlenmiş et tüketmeyle, demans riskinin yüzde 13 artması ortasında bir bağlantı tespit edildi.”

“Ben kendimi daha âlâ hissediyordum lakin yalnızca kırmızı etle beslenmemin mevsimsel depresyonumu güzelleştirmiş olması çok muhtemel değil. Bunun sebebi tecrübe sırasında öğünlerime eklediğim yeşil yapraklı sebzeler ve tam tahıllar da olabilir. Çünkü bu besinlerin beyindeki inflamasyonu azalttığı ve zihinsel netliği artırdığı gösterildi.”

“Öte yandan kendimi tavuk yediğim vakitteki kadar tok hissetmediğimi de fark ettim. Lakin bunun sebebi tükettiğim protein çeşidinden fazla ölçüsü olabilir. Çünkü sıhhat otoriteleri 85 gramlık bir porsiyon tavukta 31 gram birebir ölçü kıymada ise 26 gram protein bulunduğunu vurguluyor.

Deneyim sırasında konfor alanımdan çıkıp bugüne kadar hiç denemediğim et eserlerini de denedim lakin tekrar de ayın sonunda kırmızı etten biraz bıkmıştım.”

“Ayın sonunda ikinci bir kan testi daha yaptırdığını belirten Sterne, “Zaten hudutta olan yüksek kolesterolümün ve trigliserit düzeyimin uçuşa geçmesini bekliyordum. Ancal LDL kolesterolüm yüzde 8 azalırken trigliseritim üçte bir oranında düşmüştü. Yeterli yani HDL kolesterolüm iki testte de birebir düzeyde kalmıştı. Hem etkilendim hem de şaşırdım” sözlerini kullandı.”

Bir aylık deneyinde berbatlaşan tek bedelinin karaciğerde ve safra kanallarında bulunan bir enzim olan alkalin fosfataz olduğunu vurgulayan Sterne, şöyle devam etti:

“Bu unsurun kanda çok yüksek düzeyde olması yağlı karaciğer hastalığıyla ilişkilendirilirken düşüklüğü de çinko ya da B12 vitamini eksikliğinin işareti olabiliyor. Hem çinko hem de B12 vitamini kümes hayvanlarında ve somonda bol ölçüde bulunuyor ve ben bir ay boyunca bu besinleri hiç tüketmedim.”

“Sonuç olarak, bütün beslenmemi değiştirip favori proteinlerimi bir kenara bırakacak değilim. Fakat kırmızı et ve işlenmiş etlerin, yıllardır yazdığımız üzere öcü olmamaları da mümkün. Tekrar de ben çok sevdiğim balık ve tavuğu büsbütün bırakmak yerine, kırmızı et ve et eserlerini beslenmeme yavaş yavaş ekleme yolunu seçeceğim.”