Kurulduğu 2016’dan bu yana çeşitli toplumsal sorumluluk projeleri yürüten Umuda Pedal Derneği bisiklet sevgileriyle uygunluğu, dayanışma ve yardımlaşmayı farklı coğrafyalara yayıyor. Yaklaşan Dünya Bisiklet Günü vesilesiyle Umuda Pedal Derneği kurucularından kulak burun boğaz uzmanı Op. Dr. Mazhar Çelikoyar ve radyasyon onkolojisi uzmanı Prof. Dr. Şefik İğdem’le buluştuk; farklı mesleklerden birçok bisiklet sevdalısının oluşturduğu Umuda Pedal’ı sorduk.
◊ Umuda Pedal fikri nasıl doğdu?
Şefik İğdem: Önce birlikte bisiklete binmeye başladık. Bu sırada Vodafone çalışanlarının oluşturduğu Küresel Biking Initiative (GBI) (Küresel Bisiklet Yardım Girişimi) ile tanıştık. Onlar her yıl üç ülkede bağış odaklı çeşitler düzenliyordu. Oradaki mühendis arkadaşlar sayesinde biz de küçük bir doktor grubu kurup GBI’a katıldık.
Mazhar Çelikoyar: 2016’da arkadaşımız Okan Falay’ın teklifiyle Viyana’dan Berlin’e, 7 gün, 750 kilometrelik güçlü bir parkura katıldık. Bu tecrübe, Umuda Pedal’a dönüşecek seyahatin başlangıcıydı.
◊ Bu bir yarış mıydı?
Mazhar Çelikoyar: Hayır, herkes kendi temposuyla sürüyordu. Asıl amacımız, bir toplumsal yarar projesiydi. 2016’daki bu birinci sürüşümüzde Kanser Savaşçıları Derneği ile birlikte kemoterapi gören çocuklar için onkobis isimli özel bisikletler tasarlayıp üretmeyi amaçladık. “Biz bunun için pedallıyoruz” diyerek etrafımızdan dayanak istedik. Kolay değildi, fakat gayemiz, takım ruhumuz
ve o dayanışma hissi tüm zorluğu unutturdu.
◊ Bisiklete binerek nasıl yardım projesi üretilir?
Mazhar Çelikoyar: Bu tıp toplumsal yarar sürüşleri Batı’da yaygın, bizdeyse yeni yeni gelişiyor. Türkiye’de bisiklet dernekleri ve toplulukları vardı ancak daha çok sportif gayelere odaklıydılar. Bağış odaklı bir hareket şimdi yoktu. Biz de sonra vakitle dernekleştik.
Şefik İğdem: Bağış toplamak da bizim için öğrenilen bir süreçti. Birinci vakitler yakın etrafımızdan takviye istedik, bu işin ne kadar ferdî itimatla yürüdüğünü gördük. Birinci projemiz ‘Onkobis’in hayata geçmesi uzun sürdü fakat sonunda başardık. Akabinde Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile çalıştık, çocuklar için atölyeler kurulmasına takviye olduk. Bisikletle yüzlerce kilometre pedallarken birebir anda bir gayeye hizmet etmek farklı bir tatmin sağlıyor.
◊ Onkobis kanser tedavisi gören çocuklara nasıl yarar sağlıyor?
Şefik İğdem: Doktor arkadaşlarımız Okan Falay ve Erkan Koyuncu, uzun mühlet hastanede tedavi gören çocuklar için moral verecek bir fikirle geldiler. Çocuk bisikletine serum askısı entegre ettik. Böylelikle çocuklar tedavi sırasında bile hareket edebiliyor, etrafta dolaşabiliyorlardı. Okan ve Erkan bisiklet firmalarıyla görüşerek bu özel tasarımı hayata geçirdi. Türk Kanser Savaşçıları Vakfı da projeye dayanak verdi. İzmir, Diyarbakır üzere birçok kentteki onkoloji kliniklerine 10-15’er adet gönderildi. Bugün Türkiye’de 150’den fazla onkobis kullanılıyor.
Mazhar Çelikoyar: Bir gün bir hastanede tedavi gören bir çocuğa şahit oldum. Yataktaydı, etrafındakiler korkulu bakışlarla doluydu. Bisikleti görünce gözleri parladı. Çabucak binmek istedi. Üzerinde emniyet kemeri vardı, serum takılıyken bile sürebiliyordu. Annesi “Hadi çocuğum, çevir pedalları da bacaklarına kuvvet gelsin” dedi. O an hepimiz için bir umut doğdu.
◊ Önümüzdeki günlerde ne üzere çalışmalarınız olacak?
13-21 Haziran’da Avrupa’da GBI sürüşüne katılıyoruz. 7 günde Alpler’e tırmanarak 640 kilometre yapacağız.
‘Hastaneye bisikletle gidip geliyorum’
◊ Bisiklet ne vakittir hayatınızda?
Şefik İğdem: Küçüklükten beri bisiklet vardı lakin asıl 10-12 yıldır hayatımda. İnsanın içindeki çocuğu da uyandırıyor. Mazhar’la İskoçya’nın kuzeyini dolaştık, 8 günde 900 km, 10 bin metre tırmanış yaptık. Her türlü tabiat kuralında kullandık ve başardık. Döndüğümde İstanbul’da mevtle sonuçlanan birkaç bisiklet kazası oldu. Dışarı çıkarken korkar oldum. Artık bunu atmaya çalışıyorum. Bisiklet üstündeki memnunluğu özlüyorum.
Mazhar Çelikoyar: İşyerim Avrupa, konutum Anadolu Yakası’nda. Her gün köprü trafiği çok anlamsız gelmeye başladı. Serviste 2 ila 4 saat oturmak ne kadar sağlıksız! İçimdeki isyanla dedim ki: “Bisikletle yaparım bu işi. Yokuşsa yokuş!” Başta hastaneye terli gitme sıkıntısı vardı ancak soyunma odaları ve duş imkânı var. Vapurla Boğaz keyfi de eforu. Akşam hastaneden çıkışta üzücü trafik oluyor. Ben trafiğe takılmadan çabucak varabiliyorum gideceğim yere.
