Etin yerini tutabilecek özellikte: Sofranızdan sakın eksik etmeyin! Bağışıklık sistemini güçlendiriyor, beyin sıhhatini koruyor
Toprak tonlarında, etli yapısıyla doyurucu bir tada sahip olan mantarlar, yemeklerde etin yerini alabilecek nitelikte. Zeytinyağında sotelenip ekşi mayalı ekmekte sunulan ya da kremalı risottolarda kullanılan bu besinler, yalnızca lezzetli değil, birebir vakitte sağlıklı. Avokado kadar tanınan olmasa da sıhhat açısından onunla yarışacak kadar güçlü içeriklere sahipler.
Kestane mantarından istiridye mantarına kadar birçok çeşidi bulunan bu bitkiler, uzun vakittir yüksek bitki kimyasalları nedeniyle güzelleştirici özellikleriyle de anılıyor. Klinik beslenme uzmanı Eva Humphries, mantarların bilhassa antioksidan bakımından varlıklı olduğunu belirterek şunları söylüyor:
“Süpermarketlerdeki mantarlar bile, içeriklerindeki antioksidanlar sayesinde karaciğeri toksinlerden, beyni gerilimden müdafaa ve bağışıklık sistemini destekleme potansiyeline sahip.”
MANTARLARI SOFRALARINDAN EKSİK ETMEYENLERİN, ÖMÜR MÜDDETLERİNİN DAHA UZUN OLABİLECEĞİ DÜŞÜNÜLÜYOR
2021 yılında ABD’de gerçekleştirilen kapsamlı bir nüfus araştırması, sistemli olarak mantar tüketen bireylerin daha uzun yaşama muhtemelliğine sahip olduğunu ortaya koydu.
Araştırmaya nazaran, bu olumlu tesirin temelinde mantarların düşük kalori, düşük doymuş yağ ve sodyum içerirken, güçlü fitokimyasal, mineral ve temel vitaminler sunması yatıyor.
Humphries, “Mantarlar, B vitaminleri, potasyum, selenyum, bakır ve çinko üzere besin hususları açısından epey zengindir” diyerek, bilhassa selenyumun ehemmiyetine dikkat çekiyor. Bu mineralin porçini ve yabani mantar cinslerinde daha bol bulunduğu belirtiliyor.
Ayrıca mantarların büyüme evrelerinde güneş ışığına maruz kaldıklarında D vitamini üretebildiği, fakat bu ölçünün eser bazında değişiklik gösterebileceği de vurgulanıyor.
Mantarlar yalnızca vitaminlerle değil, bağışıklık sistemini destekleyici içerikleriyle de dikkat çekiyor. Shiitake mantarında bulunan ‘lentinan’ isimli beta-glukanın, bağışıklık hücrelerini aktive edebildiği belirtiliyor.
Northumbria Üniversitesi’nden Dr. Daniel Commane, mantarlardaki beta-glukanların prebiyotik tesirler gösterdiğini ve dost bağırsak bakterilerinin gelişimini desteklediğini söz ediyor.
BEYİN SIHHATİNDE ÇOK ETKİLİ
Reading Üniversitesi’nin yayımladığı bir araştırma ise mantarların bilişsel sıhhat üzerinde de olumlu tesirleri olabileceğine dikkat çekiyor. Bilhassa ‘aslan yelesi mantarı’ üzerine yapılan çalışmalar, bu tıbbın hudut büyüme faktörünü artırabileceği, anti-inflamatuar tesirler gösterebileceği ve bağırsak mikrobiyomunu olumlu tarafta etkileyebileceği tarafında bulgular sunuyor.
Northumbria Üniversitesi’nden araştırmacı Ellen Smith, bu olumlu tesirlerin daha çok hayvan çalışmaları ve küçük ölçekli insan denemeleriyle hudutlu olduğunu vurgularken, daha fazla çalışmaya muhtaçlık duyulduğunu da ekliyor.
MANTAR TÜKETMENİN EN UYGUN YOLLARI
Eva Humphries’e nazaran mantarları tüketmenin en âlâ yolları şöyle:
1- Kurutulmuş porçini mantarı, risotto yahut makarnaya lezzetli katmak için kullanılabilir.
2- Portobello mantarları, barbeküde harika bir alternatif; etli dokusu sayesinde peynirle kolay kolay ahenk sağlar.
3- Tereyağında pişirilmiş orman mantarları, ekşi mayalı tost üzerinde sunulduğunda eşsiz bir tat tecrübesi sunar.
4- Egzotik mantar karışımları, güveçlere ve erişte suyuna derin bir lezzet katar.
5- Marine edilmiş istiridye mantarları, sandviçler ve dürümler için mükemmel bir bitkisel dolgu alternatifi olabilir.
EN YAYGIN ALTI MANTAR ÇEŞİDİ VE FAYDALARI
Beyaz düğme mantarları: Her süpermarkette bulunur; B vitamini ve mineral açısından zengindir.
Kestane mantarları: Daha varlıklı ve cevizimsi tadıyla öne çıkar, antiinflamatuar özellik taşır.
Portobello mantarları: Etli dokusuyla doyurucudur, bağırsak sıhhatine katkı sunar.
Şitake mantarı: Bağışıklığı güçlendirdiği ve kolesterolü düşürdüğü bilinmektedir.
İstiridye mantarları: Bitkisel et alternatifi olarak tanınan, yararlı kimyasallar barındırır.
Porçini mantarı: Sindirime yardımcı olur, kalp sıhhatine takviye verebilir.
The Telegraph’ın ‘How mushrooms bolster your immune system and protect your brain’ başlıklı haberinden derlenmiştir.
