Bir belgesel çıktı karşıma. Robot üretiyorlar, bir laboratuvar tanıtılıyor evvel. Yüzeysel erişilebilirliği olan bir laboratuvar burası. Kendimce ‘Neden bu kadar erişilebilir acaba’ diye meraklanıyordum. Robotları denemek için gereken erişilebilir alanlar sağlanmış. Anlatan biliminsanı bu sayede kendilerinin de çok rahat ettiğini söylüyor. Birinci başta düz alanda hareket edebilen robotlar, sonra da eklem bacaklı ve kollu, insan görümünde yapılan robotlara geçiyor. Basamak çıkıp inebilenleri, mutfak aleti kullanabilenleri bile var. Yaşlı bakımı ve gibisi bahislerde hizmet verebilecek robotlar tasarlamaya çalışıyorlar. Mesken işlerini robotların yapması konusunda da teşebbüsleri var. Mümkün olacak üzere de gözüküyor. Tek sorun robotların çalışacağı yerlerin uygun tasarlanması.
Bir yandan da üzüldüm. Robot bizden daha değerli hale gelecek. Tahminen bir ileri düzeyde mesken işlerini, çamaşır-temizlik üzere işleri yaparken, daha da sonra alışverişte göreceğiz robotları. İzlediğim prototipler şimdi hayatımıza girmiş olanları. Şimdilik en çok yerleri silip süpürüyor. Meskende bir robot süpürgeniz varsa konutunuzu ona nazaran dizayn edeceksiniz. Yani robot süpürgenizin rahatına nazaran düzenleyeceksiniz meskeni ya da ofisi. Yoksa temizlemiyor. Ben hiç diyemedim işyerinde ya da meskende ‘Buraya bana nazaran bir düzen kuralım’ diye. Kurulu tertibe biz alıştık daima. Kusura bakmayın, biraz trip atacağım. ‘Kör tribi’ diyorum şimdilik buna. Kolay, elektrikle çalışan bir robot kadar bedelim yokmuş hayatta.
Pandeminin akabinde bir şov için Bomonti’de stüdyoda provalar yapmıştık. Şimdilerde gösteriyi tekrar yapmamızı istediler. Grupla stüdyoda toplandık. Keşfe çıktım bir değişiklik var mı diye… Bir de ne göreyim? Bütün kapı eşikleri düzelmiş, girişler çıkışlar tertemiz yapılmış, soyunma odaları bile dümdüz olmuş. Tam bana göre! Sevindim. “Çok hoş olmuş. Neden bu kadar erişilebilir hale geldi” diye sordum. Benden sonra mı düşün-
düler ya da ortopedik engelli dansçılarla mı çalıştılar? “Bu değişimi yaşatmanızdaki sebep nedir”diye sordum. “Robot süpürge” dediler! Güleyim mi ağlayayım mı bilemedim. “Onun için yaptığınız düzenleme beni de rahat ettirdi. Robot ismine da teşekkür ederim” dedim. Benim lisana getirmekte, istemekte zorlandığım, çok gerekmedikçe ‘Düzenini bozmayayım insanların’ diye düşünüp söyleyemediklerimi robot hiç söylemeden yaptırmış. Tebrik ettim. Robota şöyle bir elimle dokundum, sırtına yavaşça vurarak.
Yoksa duruverirler!
Yakında kollu, bacaklı robotlar da geliyor. Hatta küçük konut aletlerini de kullanacaklar. Yani robota “Canım kek istiyor” deyip beklemeye geçebileceğiz. İstediği koşulları öncesinde sağlamak koşuluyla olağan. Bizim için olmayan erişilebilirlik robotlar için sağlanacak. Ne yapalım, yıllarca konuştum, yazdım, olmadı ancak artık robotlar isteyecek, siz yapacaksınız. Komşuda pişer, bize de düşer. Refakatçi robotumuz da olur tahminen. Kendimi robotuma “Hadi tatlım, beni durağa bırakıver” derken hayal ettim. Doğal robotun mesken dışında hizmet edebilmesi için sokakları, kaldırımları düzeltmek zorunda kalacaksınız. Kaldırıma park eden otomobillerin plakasını trafiğe bildirip ceza da kestirebilirler, dikkat edin. Robot ederse tahminen kurumlar daha dikkatle incelerler şikâyetleri. Zira kurallar istediği üzere olmazsa çalışmıyor robotlar. Rica falan da kabul etmiyorlar.
İlla onların dediği olacak, yoksa duruverirler!
Hepimize gelecekte kolaylıklar diliyorum. Uygun pazarlar.
