Uygulamanın kullanımı epeyce kolay fakat tesiri bir o kadar güçlü. Be My Eyes’ı telefonunuza indirdiğinizde iki seçenekle karşılaşıyorsunuz: Şayet görüyorsanız ‘gönüllü’ seçeneğini, görme engelliyseniz ‘yardım alan’ seçeneğini işaretliyorsunuz. Rastgele bir anda görsel bir dayanağa muhtaçlık duyarsanız uygulamadan bir davet yapıyor ve rastgele bir gönüllüyle eşleşiyorsunuz. Telefonun kamerası açılıyor, siz neyi görmek ya da öğrenmek istiyorsanız karşıdaki kişi onu görüyor ve sizi yönlendiriyor. Tüm bu süreç boyunca karşılıklı olarak hiçbir ferdî bilgi paylaşılmıyor. İnançlı ve samimi bir yardım bağı kuruluyor.
Bu fikir Danimarkalı bir görme engelli olan Hans Jørgen Wiberg’ün günlük ömür tecrübelerinden doğmuş. Yaşadığı kolay lakin hayatı durduran zorlukları çözmek maksadıyla aklına gelen bu fikir vakitle büyümüş. Gerçek gereksinime dayalı bir fikre kıymet verildiğinde, o fikir yalnızca ferdî bir tahlil olmaktan çıkıp toplumsal yarara dönüşmüş.
Ülkemizdeyse genelde işler farklı ilerliyor. Bir kuruma heyecanla fikrinizi anlatıyorsunuz, onlar da “Harika” diyerek çabucak not alıyorlar. Lakin sonrasında ne oluyor bilinmez. O şahısları bir daha görmek bile nasip olmayabiliyor. Başıma ziyadesiyle geldi.
Be My Eyes’ın gelişim süreci de hayli etkileyici. Fikir sahibi hem kendi hem de etrafındaki görme engelli bireylerin yaşadığı zorlukları gözlemliyor. ‘Yanımda her vakit biri olmasa da bana gerektiğinde yardımcı olabilecek bir sistem olsa nasıl olurdu’ diye düşünüyor ve teknolojinin gücünü bu istikamette kullanmaya karar veriyor. Böylelikle kişisel bir muhtaçlık, kozmik bir tahlile dönüşüyor.
Be My Eyes dünya genelinde bugün 750 binden fazla görme engelli ve
8 milyondan fazla istekli tarafından etkin olarak kullanılıyor. Google ve Microsoft üzere teknoloji devleri uygulamayı destekliyor ve kendi hizmetlerinde faydalanıyor. Bence bu sistemi davet merkezleri örnek almalı. Zira birçok davet merkezi görme engelli olduğunuzu söylediğinizde size yardımcı olmuyor. Biz de birden fazla vakit gören biriymiş üzere davranmak zorunda kalıyoruz.
Hayat kurtarıyor
Be My Eyes’ın sunduğu takviye, birden fazla vakit küçük üzere görünen lakin o an için hayat kurtaran ayrıntılara dayanıyor. Örneğin bir ilacın son kullanma tarihini öğrenmek, bir otobüsün sınır numarasını görmek ya da marketteki bir eser hakkında bilgi almak… Bir telefon kamerası ve birkaç dakikalık yardımla bu mümkün hale geliyor.
Uygulama 2015’te iOS, 2018’de de Android kullanıcılarıyla buluştu. Günden güne büyüyen bu ağ sayesinde milyonlarca istekli ve binlerce görme engelli hayatı birlikte kolaylaştırıyor. Be My Eyes hiçbir ticari korku gütmeden bağışlar ve istekli takviyesiyle varlığını sürdürüyor. Son devirde uygulama fotoğrafları yapay zekâ dayanağıyla betimleyip kullanıcıya metin olarak sunmaya da başladı.
Bu uygulamayı tavsiye
eder miyim? Evet, ederim. Fakat uygulamayı kullanan arkadaşlarıma sordum “Yakınlarınızın telefonunda Be My Eyes var mı” diye. Karşılıklar olumsuzdu. Fark ettik ki bu sistemin ehemmiyetini anlatmamışız. İnsan gözünün önündekini göremez ya, tam o denli. Artık daha dikkatli olacağız.
