Bilim insanlarından şaşırtan buluş: Virüslere ‘badanalı’ çözüm! Grip başta olmak üzere mikropları öldüren boya yapıldı

Günlük hayatta sıklıkla temas ettiğimiz yüzeyler, sandığımızdan çok daha büyük bir sıhhat tehdidi oluşturabiliyor. Bilhassa hastaneler, toplu taşıma sistemleri, uçaklar üzere yüksek temaslı alanlarda, yüzeylerin mikrobiyal kontaminasyon açısından taşıdığı risk epeyce yüksek.
 
Dünya genelinde artan antibiyotik direnci ve pandemiler ise bu riskleri daha görünür hale getirirken, bilim dünyası yüzey kaynaklı enfeksiyonlara karşı yeni tahliller geliştirmek için ağır bir halde çalışıyor.

Bu bağlamda, Nottingham Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından geliştirilen yeni bir antimikrobiyal boya, mikroorganizmalarla uğraşta çığır açacak nitelikte… Covid-19, MRSA, influenza üzere ölümcül ve bulaşıcı patojenleri etkisiz hale getiren bu boya, yüzeylerden bulaşan enfeksiyonlara karşı tesirli bir kalkan oluşturma potansiyeline sahip.

Söz konusu boya, eczacılık ve biyolojik ilaçlar alanında uzman bilim insanlarının, diş hekimliğinde yaygın olarak kullanılan ve güçlü bir dezenfektan olan klorheksidin hususunu reçine bazlı bir polimer yapı içinde formüle etmesiyle geliştirildi. Klorheksidin, bilhassa ağız içi dezenfeksiyon ve cerrahi müdahaleler öncesinde paklık emeliyle kullanılıyor. Araştırmacılar, bu bileşiği boya haline getirerek, uygulandığı yüzeylerde mikrop tutmayan bir katman oluşturdular.

Yeni boya, endüstriyel boyalar konusunda uzmanlaşmış İngiltere merkezli Indestructible Paint firmasıyla yapılan iş birliğiyle geliştirildi. Bu iş birliği, boyanın sadece laboratuvar ortamında değil, gerçek dünya şartlarında da güçlü ve uygulanabilir olmasını sağladı. Böylelikle laboratuvardan fırçaya uzanan bir teknolojiye dönüştü.

TAMAMEN KURUYUNCA ETKİN HALE GELİYOR

Boyanın en dikkat cazibeli özelliği, uygulandıktan sonra büsbütün kuruyunca etkin hale gelmesi. Yani boya kuruduğunda yüzeye yerleşiyor ve akabinde temas eden bakteri ve virüsleri öldürmeye başlıyor. Üstelik bu süreç sırasında boya, içeriğindeki klorheksidini etrafa yaymıyor ya da yüzeyden sızdırmıyor. Bu da hem kullanıcı güvenliği hem de uzun vadeli tesirlilik açısından büyük bir avantaj sunuyor.

BİLİMSEL OLARAK DESTEKLENDİ 

Geliştirilen bu antimikrobiyal kaplama, bilimsel olarak da desteklendi. Yapılan laboratuvar testlerinde, boyayla kaplanmış yüzeylerde Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 ve influenza üzere yaygın virüs ve bakterilerin büsbütün yok edildiği görüldü. Araştırmanın bulguları, 23 Nisan tarihinde saygın bilimsel yayınlardan Scientific Reports mecmuasında yayımlandı. Bu yayın, buluşun bilimsel geçerliliğini ve potansiyelini ispatlar nitelikte.

SERT VE GÖZENEKSİZ YÜZEYLERDE TESİRLİ ÇALIŞIYOR 

Boya, bilhassa sert ve gözeneksiz yüzeylerde tesirli çalışıyor. Plastik, metal üzere gereçler üzerine uygulanabilen boya, başta hastaneler olmak üzere birçok alanda kullanım potansiyeli taşıyor. Hastane yatakları, tuvalet kapakları, kapı kolları üzere sık temas edilen bölgeler, bakterilerin uzun müddet hayatta kalabildiği alanlar olarak biliniyor. Gelişmiş paklık rejimlerine karşın bu cins yüzeylerde mikroorganizmalar günler, hatta kimi durumlarda aylarca canlı kalabilir.

Sadece sıhhat dalı değil, toplu taşıma ve havacılık kesimleri de bu teknolojiden yararlanabilecek alanlar ortasında yer alıyor. Bilhassa uçak içi koltuklar, tepsi masaları, metro ve trenlerdeki tutunma alanları üzere sık dokunulan yüzeylerde bu boyanın kullanılması, bulaş zincirini kırmak ismine büyük kıymet taşıyor. 

Indestructible Paint Genel Müdürü Brian Norton, “Bu teknolojiyle, mikrobiyal bulaşmanın en çok görüldüğü alanlarda yüzeylerin steril kalmasını sağlayabiliriz. Uçak koltuklarından hastane ekipmanlarına kadar pek çok yüzey için büyük bir yarar sağlayabilir” tabirlerini kullandı.

COVİD-19 HASTALARININ YÜZDE 20’SİNİN ENFEKSİYONU HASTANE İÇİNDE KAPTIĞI İDDİA EDİLİYOR

Covid-19 pandemisi, yüzey kaynaklı bulaşlara dair farkındalığı artırdı. Bilhassa pandemi devrinde hastaneye yatan Covid-19 hastalarının yaklaşık yüzde 20’sinin enfeksiyonu hastane içinde kaptığı varsayım ediliyor. 2016-17 yıllarında ise İngiltere’de hastaneye yatırılan yetişkinlerin yüzde 4,7’sinin hastanede enfeksiyon kaptığı, bu enfeksiyonlar nedeniyle 22 bin 800 hastanın hayatını kaybettiği belirtiliyor.

Hastane kaynaklı enfeksiyonların esas etkenleri ortasında E. coli, Staphylococcus aureus ve Clostridium difficile üzere antibiyotiklere dirençli mikroorganizmalar bulunuyor. Bu bakteriler, klasik paklık metotlarından kurtulup yüzeylerde varlıklarını sürdürebiliyor. Bu da dirençli enfeksiyonların yayılması ve daha uzun, daha karmaşık tedavi süreçlerine neden olabiliyor.

ANTİMİKROBİYAL DİRENÇLE ÇABADA YENİ BİR ARAÇ

Nottingham Üniversitesi’nden Dr. Felicity de Cogan, yeni geliştirilen boyanın sadece bir hijyen tahlili değil, birebir vakitte antimikrobiyal dirençle uğraşta bir araç olduğunu vurguluyor:

“Plastik ve metal üzere gözeneksiz yüzeyler, antibiyotik direnç genlerinin bakteriler ortasında yatay gen transferiyle yayılmasına neden olabiliyor. Bu boya sayesinde bu tip yüzeylerin bu fonksiyonu yerine getirmesini engelleyebiliriz. Boya çok taraflı, güçlü ve uygun maliyetli olduğundan yaygın olarak uygulanabilir.”

Boyanın geliştirilme sürecine katkı sağlayan takımda, Madeline Berrow, Alexander Brooks, Anna M. Kotowska, Julie Watts, Lily Riordan, Luke Kidger, David J. Scurr, Naa Dei Nikoi, Manuel Banzhaf, Jack Alfred Bryant, Simon Greenway, Violaine Mendez, Brian Norton ve Dr. Felicity de Cogan üzere birçok uzman yer aldı.

Sci Tech Daily’in ‘Superbug Slayer: New Antimicrobial Paint Kills Flu, MRSA, and COVID-19 on Contact’ başlıklı haberinden derlenmiştir