Bayramda eti bu biçimde tüketmeyin! Risk o şahıslarda daha yüksek | Uzman isim sorun yaşamamak için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı
Bayram sofralarında besin kümelerini istikrarlı tüketmenin hem sindirim hem de sıhhat açısından kıymetli olduğunu söyleyen Diyetisyen Fehime Arı, etlerin yanında tüketilmesi gereken besinleri şöyle anlattı:
“Et yemeklerinin yanında kesinlikle lifli sebzeler; yeşil salata, roka, semizotu, haşlanmış ve ızgara sebzeler eklenmelidir. Bunlar sindirime yardımcı olur ve doygunluk sağlar. Kan şekerinin ani yükselmesini önlemek maksadıyla lif oranı yüksek tam tahıllar eklenebilir.”
“Fermente tesiriyle sindirimi ve hazmı kolaylaştırması için yoğurt, cacık yahut ayran eklenebilir. Hazırlanacak salatalara limon eklenmesi, C vitamini demirin emilimini artırır.”
“Dengeli bir bayram tabağı; ölçülü ölçüde et, yanında bol yeşillikli yahut sebzeli bir salata, az ölçüde tam tahıllı karbonhidrat, bir kâse yoğurt, cacık yahut ayran içermelidir.”
YENİ KESİLEN ET ÇABUCAK TÜKETİLMEMELİ
Kurban etinin çabucak tüketilmemesi gerektiğini vurgulayan Diyetisyen Fehime Arı, “Yeni kesilmiş et serttir ve sindirimi zordur. Bu nedenle etin en az 12 saat buzdolabında dinlendirilmesi hem lezzet hem sindirim açısından önemlidir” dedi ve şöyle devam etti:
“Etler evvel buzdolabında (0-4 derece) dinlendirdikten sonra kullanılmayacak olanlar küçük porsiyonlara ayrılarak derin dondurucuda (-18 derece) saklanmalıdır. Çözülmüş et tekrar dondurulmamalıdır. Bu, bakteri üremesine taban hazırlar.”
“Etler yıkanmamalıdır. Yıkamak, yüzeyindeki mikroorganizmaların su yoluyla yayılmasına neden olur. Etler güzelce pişirilmelidir. Bilhassa çiğ kalmış etler besin zehirlenmelerine yol açabilir. Bu kurallar hem besin güvenliği hem de sağlıklı beslenme açısından kıymetlidir.”
SAKATAT TÜKETİMİNDE DİKKATLİ OLUNMALI
Kurban Bayramı’nda hayvandan elde edilen ciğer, işkembe, beyin, böbrek üzere iç organ ve sakatatların sıklıkla tercih edildiğini lakin sağlıklı beslenme açısından dikkatli tüketilmesi gerektiğini belirten Diyetisyen Fehime Arı, şu sözleri kullandı:
“Bu besinler demir ve protein tarafından zengindir. A vitamini, B12, çinko, folik asit üzere vitamin ve mineraller içerir. Kolesterol oranı yüksektir ve doymuş yağ içerikleri sebebiyle kalp-damar hastalıkları riski taşıyan bireyler tüketim ölçüsüne dikkat etmelidir.”
“Tansiyon, kolesterol, gut, kalp hastalığı ve böbrek hastalığı olan bireyler sakatat tüketiminden kaçınmalı ve doktoruna danışarak tüketmelidir. Sakatatların besin bedeli yüksektir fakat yağ ve kolesterol açısından da güçlü oldukları için ölçülü ve dikkatli tüketilmelidir.”
ÇOCUKLAR VE YETİŞKİNLER İÇİN ET TÜKETİMİNDE PORSİYON DENETİMİNE DİKKAT
Diyetisyen Fehime Arı, çocukların yaklaşık bir yaşından itibaren uygun biçimde hazırlanmış ve pişirilmiş kırmızı etleri tüketebileceğini belirtti ve ekledi: “Bu periyotta çocuklar için etin yanında zerzevat, yoğurt üzere besinlerle birlikte istikrarlı bir tabak sunulması ehemmiyet taşıyor.”
Bayramda genel olarak et tüketiminin arttığını söyleyen Diyetisyen Fehime Arı, “Porsiyon denetimine dikkat etmek gerekir. Porsiyon denetimi el ya da avuç içi büyüklüğü üzere pratik formüllerle sağlanabilir. Bir porsiyon et yaklaşık avuç içi kadar olmalıdır. Etin yanında bol yeşillik, ızgara zerzevat yahut salata, tam tahıllı karbonhidrat, yoğurt, ayran tüketerek istikrar sağlanmalıdır” dedi.
KALP DAMAR HASTALARI DAHA DİKKATLİ OLMALI
Kolesterol, hipertansiyon ve öteki kalp damar hastalıkları bulunan bireylerin Kurban Bayramı’nda et tüketiminde daha dikkatli olması gerektiğinin altını çizen Diyetisyen Fehime Arı, şunları söyledi:
“Etin yağsız kısımları tercih edilmeli, kuyruk yağı yahut iç yağları kullanılmamalı. Sakatatlar tüketilmemelidir. Etler ızgara ya da haşlama üzere sağlıklı pişirme sistemleri tercih edilerek pişirilmelidir. Kızartma yahut kavurma üzere yağda pişirme prosedürlerinden kaçınılmalıdır.”
TATLI TÜKETİMİNDE ZAMANLAMA VE ÖLÇÜ ÖNEMLİ
Bayramda tatlı tüketiminin ölçülü, istikrarlı ve vakit olarak şuurlu yapılması gerektiğini söz eden Diyetisyen Fehime Arı, “Tatlı tüketilecekse küçük porsiyonlarda tercih edilmeli. Ana öğünlerle birlikte değil, öğün ortalarında yenmeli” dedi ve devam etti:
“Öğünün çabucak akabinde tatlı yemek sindirim meselelerine ve ani kan şekeri yükselmesine sebep olabilir. Şerbetli ağır tatlılar yerine hafif olan alternatifler tercih edilebilir.”
BAYRAM SONRASI SİNDİRİMİ RAHATLATMAK İÇİN NE YAPMALI?
Bayram sonrası sindirim sorunlarını önlemek için neler yapılması gerektiğini de anlatan Diyetisyen Fehime Arı, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Bayramda et, tatlı, hamur işi üzere besinler sık ve büyük porsiyonlarda tüketilmişse; hazımsızlık, şişkinlik, mide yanması ve kabızlık üzere sindirim sorunları sık görülür. Bu şikayetleri azaltmak, sindirimi rahatlatmak için bayram sonrası birkaç gün boyunca zerzevat yüklü, lifli ve az yağlı öğünler tercih edilmeli. Su tüketimi artırılmalı ve günlük yaşama hareket ekleyerek sindirim sistemi rahatlatılmalıdır.”
