Son dakika… Avrupa’da elektrik kesintisi hayatı durdurdu: İspanya ve Portekiz’de OHAL ilan edildi

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in bilgilendirmesi üzerine ülkesindeki elektrik kesintileriyle ilgili görüşme gerçekleştirdiği bildirildi. NATO Genel Sekreteri Rutte’nin, Sanchez ile kesintilerin akabinde görüşme yaptığı belirtildi.

Elektrik kesintilerine ait araştırmalarda siber akın ihtimali de değerlendirilmiş lakin durumu yakından takip ettiklerini belirten Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, buna ait ispata rastlanmadığını bildirmişti. İspanya’nın yanı sıra NATO üyesi Portekiz’de de geniş kapsamlı elektrik kesintileri yaşanıyor.

Elektrik kesintisinin yüksek sıcaklıklar nedeniyle yaşandığı iddia edildi. İspanya Meteoroloji Ajansı (AEMET) datalarına nazaran, elektrik kesintilerinin yaşandığı devirde ülke genelinde sıcaklıklar 15 ila 21 derece ortasında seyretti. Gün içinde en yüksek sıcaklıklar 28 ila 31 dereceye kadar çıktı.

Bu kıymetler, İspanya’nın Nisan ayı ortalamalarının üzerinde seyretti. Olağanda ülkenin orta ve kuzey bölümlerinde Nisan sıcaklıkları ortalama 18 derece, güney bölgelerinde ise yaklaşık 21 derece olarak ölçülüyordu.

Kesintilerin yüksek sıcaklarla kontağı sorulduğunda, REN sözcüsü Bruno Silva bu ihtimal konusunda temkinli bir tutum sergiledi. “Hayır, o denli olmadığını umuyorum” karşılığını verdi.

Avrupa hava trafik kuruluşu Eurocontrol, kesintinin Madrid, Barselona ve Lizbon’daki uçuşları etkilediğini bildirdi. Barselona’da da ulaşımda büyük aksaklıklar yaşandı.

The Guardian’ın haberine nazaran, üniversite öğrencisi Laia Montserrat, durumu “İnternet olmadığı için konuta gitmemiz söylendi, lakin tren de çalışmıyordu. Artık ne yapacağımızı bilmiyoruz” kelamlarıyla tanım etti.

İnternet bilgileri izleme sitesi Netblocks, İspanya’daki dijital altyapının büyük ölçüde devre dışı kaldığını, internet trafiğinin olağan düzeyin yalnızca yüzde 17’sine düştüğünü açıkladı.

Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Herhangi bir siber taarruza dair bir belirti yok” dedi. İspanya Nükleer Güvenlik Kurulu (CSN), nükleer santrallerin güvenlik nedeniyle otomatik olarak devre dışı bırakıldığını, lakin dizel jeneratörlerin santralleri inançlı durumda tuttuğunu açıkladı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kesintinin milyonlarca kişi için “ciddi aksaklıklara” ve işletmelerde “ekonomik kayıplara” yol açtığını belirtti. Avrupa Kurulu, İspanya ve Portekiz ile temas halinde olduğunu duyurdu.

Madrid başta olmak üzere birçok kentte, vatandaşlar bankalardan nakit para çekmek için uzun kuyruklar oluşturdu. İspanyol hükümeti, çok sayıda insanın telefon sinyali alabilmek için sokaklara çıktığını belirtti. Trafik ışıklarının çalışmaması nedeniyle polis, ağır trafiği yönetmekte zorlandı. Yetkililer, şoförleri gereksiz seyahatlerden kaçınmaları konusunda uyardı.

Sadece Madrid’de, asansörlerde mahsur kalan şahısları kurtarmak için 286 operasyon gerçekleştirildi. Ülke genelinde tren seferleri durduruldu. İspanya Ulaştırma Bakanlığı, 11 trende mahsur kalan yolcuların olduğunu ve yardım çalışmalarının sürdüğünü bildirdi. Madrid, Barselona, Bilbao, Valencia ve Sevilla üzere büyük kentlerdeki tren istasyonları, insanların kalabilmesi için gece boyunca açık tutuldu.

Portekiz Ulusal Elektrik Şebekesi Operatörü’nün bilgilerine nazaran, ülkede 6,5 milyon haneden 6,2 milyonuna gece boyunca elektrik verildi. Kesintinin tesirleri kısa müddetliğine Fransa’nın güneybatısına da yansıdı. Fas’ta ise kimi internet sağlayıcıları ve havaalanı check-in sistemlerinde aksamalar yaşandığı açıklandı.

AFP’ye konuşan Madrid metrosunda mahsur kalan 19 yaşındaki inşaat çalışanı Carlos Candori, “Bu İspanya’da daha evvel hiç yaşanmadı, beşerler şaşkına döndü” diye konuştu. Bir öteki vatandaş ise, “Telefon çekmiyor, ailemi arayamıyorum, işe bile gidemiyorum” tabirlerini kullandı.

Yetkililer, yaklaşık 60 milyon nüfuslu İber Yarımadası’nın tamamında elektrik kesintisi yaşandığını bildirdi. Lakin kesintinin kesin nedeni şimdi belirlenemedi. Portekiz Başbakanı Luis Montenegro, sorunun kaynağının “muhtemelen İspanya” olduğunu duyurdu. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise tüm mümkün nedenlerin incelendiğini belirterek, halkı spekülasyon yapmamaları konusunda uyardı.

Sanchez, kesinti anında tüketilen elektriğin yarısından fazlasına denk gelen yaklaşık 15 gigavatlık gücün “beş saniye içinde birdenbire kaybolduğunu” söyledi. İspanya’da elektriğin ne vakit büsbütün olağana döneceği belirsizliğini korurken, Portekiz’de ise elektriklerin “saatler içinde” geri geleceği açıklandı.

Salı günü İspanya ve Portekiz’de geniş çaplı bir elektrik kesintisi yaşandı. Kesinti nedeniyle tren seferleri durdu, yüzlerce kişi asansörlerde mahsur kaldı ve milyonlarca kişinin telefon ile internet teması kesildi.

İspanya’nın elektrik dağıtım şirketi REE, ülkenin yaklaşık yüzde 90’ına elektriğin geri verildiğini açıkladı. Madrid ve Portekiz’in başşehri Lizbon’da da elektrikler tekrar geldi.