Yunanistan tekrar Sevilla başında… Atina’dan Ege’de harita tahriki

GİRİT adası ile Kıbrıs ortasında, Güney Ege’de Türkiye’nin deniz yetki alanlarını da ihlal eden bölgede elektrik kablosu döşenmesi projesini, Ankara’nın kararlı tavrı karşısında bir buçuk ayda iki sefer ertelemek zorunda kalan Yunanistan, dün münasebetlerde olumsuz tesiri olacak yeni bir bir adım attı.

AB’DE BİRİNCİ RESMİ BELGE

Yunanistan, Ege’deki maksimalist emellerini içeren bir haritayı “Deniz Mekansal Planlama Sahaları” olarak ilan etti. Harita, Ege’de en küçük adaların bile tam yetki (yüzde 100) kıta sahanlığı bulunduğu ve Türkiye’ye karasuları dışında hiçbir hak tanınmayan Yunan tezleri temel alınarak hazırlandı. Türkiye’nin ‘Mavi Vatan’ tezi ve Türkiye-Libya mutabakatı gözönünde bulundurulmadı. Önümüzdeki günlerde AB Komisyonu’na gönderilecek bu harita, AB’nin 2020’de geçerli olmadığını açıkladığı “Sevilla haritası” ile neredeyse tıpkı. Haritada, Ege’deki Yunan karasuları 6 mil olarak gösterilmekle birlikte “12 mile kadar genişletme hakkının gizli tutulduğu” tabiri yer aldı. Yunanistan’ın gayesi, maksimalist emellerini yansıtan bu haritanın AB’de birinci sefer “resmi belge” olarak kayda geçmesi.

ATİNA: TAVİZ VERMİYORUZ  ?

Yunan Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, her ne kadar “egemenlik hakkı” oluşturmadığı ve “kıta sahanlığı sonu ilanı” manasına gelmediği belirtilse de harita hakkında “Yunanistan’ın varsayılan (ilan edilmemiş-farazi) azami kıta sahanlığı hudutları, birinci kere resmi bir AB evrakında yer alıyor” denildi. Türkiye’nin reaksiyonu de düşünülerek “Türk-Yunan diyalogunu istemediğimiz manasına gelmiyor. Anlaşamamız, görüşmediğimiz manasına gelmez. Görüşüyor olmamız ise uygulamada da görüldüğü üzere tavrımızda taviz veriyoruz manasına gelmez” tabiri kullanıldı.

Açıklamada her ne kadar “Deniz Mekansal Planlaması”nda “Deniz etrafının iklim dayanıklılığı, sürdürülebilir turizm gelişimi, kültürel mirasın ve bilhassa su altı yapıtlarının korunması, deniz ulaşımının güzelleştirilmesi ve korunması, ülkenin güç kaynaklarının kıymetlendirilmesi, balıkçılık çiftçiliği ve ortak ilgi alanına giren hudut ötesi projelerin güçlendirilmesi” üzere konuların temel alındığı belirtilse de Yunanistan’ın gelecekte bu haritayı Ege’deki emellleri doğrultusunda, Türkiye’ye karşı argüman olarak kullanması bekleniyor. Yunan kaynaklar haritanın AB’ye olan yükümlülülükler çerçevesinde hazırlandığını söyleyerek, Avrupa Mahkemesi’nin gecikme nedeniyle Atina’yı mahkûm ettiğini öne sürdüler.  

İŞTE SKANDAL HARİTA

– Yunanistan’ın yayınladığı ‘Deniz Mekansal Planlama’ haritası Türk karasuları dışında Ege Denizi’ni parsellere bölerek ele alma yaklaşımı sergiliyor.

Sevilla haritası, 2007’de İspanya’nın Sevilla Üniversitesi’nden Prof. Luis Suarez de Vivero hazırlamıştı. Ege’yi adeta Yunanistan’da gösteren harita, Türkiye’nin yetki alanını karasuları ve Antalya Körfezi’yle sınırlıyordu.

TÜRKİYE DIŞİŞLERİ: HİÇBİR TÜZEL SONUÇ DOĞURMAYACAKTIR

TÜRKİYE Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklamayla Yunanistan’ın ‘Deniz Mekansal Planlaması’na reaksiyon gösterdi. Açıklamada şöyle denildi: “Yunanistan’ın tek taraflı tasarruflarının ve savlarının ülkemiz açısından hiçbir hukuksal sonuç doğurmayacağını bir sefer daha vurguluyoruz. Ege ve Akdeniz üzere kapalı ya da yarı kapalı denizlerde tek taraflı tasarruflardan kaçınılması gerektiğini, milletlerarası deniz hukukunun kelam konusu denizlerde kıyıdaş devletler ortasında etraf hususları dahil iş birliğini teşvik ettiğini, bu bağlamda ülkemizin Ege Denizi’nde Yunanistan’la iş birliğine her vakit hazır olduğunu hatırlatıyoruz.”

‘OLDUBİTTİ TEŞEBBÜSLERİ’

“Söz konusu tasarruflar ve oldubitti teşebbüsleri ülkemiz açısından dün olduğu üzere bugün ve yarın da hiçbir tüzel sonuç doğurmayacaktır. Türkiye, Yunanistan’la bağlantılarında her iki tarafın da sürdürmek istediği ruhu yansıtan 7 Aralık 2023 tarihli Dostça Münasebetler ve Düzgün Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi çerçevesinde problemlerin milletlerarası hukuk, hakkaniyet ve güzel komşuluk temelinde tahlili için samimi ve kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğine dair tavrını koruma etmektedir. Ülkemizin hazırladığı Deniz Mekansal Planlaması da UNESCO ile Birleşmiş Milletler’in ilgili birimlerine iletilmektedir.”