Tahran ile kriz sonrası birinci temas… Cenevre’de gündem İran nükleeri
İSRAİL ve İran ortasındaki savaş sekizinci gününü geride bırakırken, Tahran idaresi ve Batı ortasında çatışmaların başlangıcından bu yana birinci temas dün İsviçre’nin Cenevre kentinde sağlandı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İngiliz, Fransız ve Alman mevkidaşlarıyla bir ortaya geldi. İsrail taarruzlarıyla sekteye uğrayan ABD-İran nükleer müzakerelerinin yerine Tahran’la yeni bir diplomasi kanalı kurmayı amaçlayan görüşmelerde Avrupalı diplomatlar, krize diplomatik tahlil arayışını sürdürdü. İran’a mümkün müdahale konusunda yavaş davranmaya çalışan ABD’nin de görüşmeleri desteklediği ve İran’la görüşmek istediğini Avrupa başkentlerine ilettiği bildiriliyor lakin Tahran tarafı ataklar devam ederken Washington ile temasa karşı olduklarını açıkladı.
MACRON’DAN İSRAİL’E ÇAĞRI
Cenevre görüşmesi öncesi açıklama yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron nükleer müzakerelerin tekrar başlatılmasının “temel öncelik” olduğunu vurgulayarak, Avrupalı bakanların İran’a çatışmayı sonlandırmak için “diplomatik bir çözüm” önereceğini kaydetti. Macron ayrıyeten İsrail’e İran’ın “sivil altyapısına yönelik taarruzlarını durdurma” davetinde bulundu.
ABD MÜZAKERELERDE YER ALMALI
Toplantının akabinde taraflardan yapılan açıklamalarda ise ABD’nin müzakerelerde yer almasının kıymeti vurgulandı.
– Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot: İran’ın nükleer sıkıntısına kesin bir askeri tahlil olmadığına inandığımız için İran Dışişleri Bakanı ile bir görüşme başlatmak istedik. Askeri operasyonlar bu sorunu erteleyebilir lakin ortadan kaldıramaz.
– İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy: İran’ı da ABD ile görüşmelere devam etmeye çağırıyoruz. Bu tehlikeli bir an ve bu çatışmanın bölgesel bir tırmanışa yol açmaması son derece önemli.
– Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul: Bugünkü yeterli sonuç, İran tarafının prensipte tüm kıymetli mevzuları konuşmaya devam etmeye hazır olduğu izlenimiyle odadan ayrılmamızdır. Biz Avrupalılar için buna dahil olmamız kıymetli lakin her şeyden evvel ABD’nin bu müzakerelere ve bir tahlile dahil olması çok kıymetli.
– AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas: Nükleer mevzuların yanı sıra daha geniş kapsamlı mevzuları da görüşmek ve görüşmeleri sürdürme konusunda mutabık kaldık.
ARAKÇİ: AKINLAR DURURSA DİPLOMASİYE HAZIRIZ
İRAN Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Avrupalı mevkidaşlarıyla yaptığı görüşmenin akabinde Cenevre’de gazetecilere açıklamalarda bulundu. Tahran’ın lakin İsrail’in “saldırganlığı durdurulduğunda” yine “diplomasiyi düşünmeye” hazır olduğunu belirten Arakçi, “İran, akınlar durdurulduktan ve İsrail işlediği cürümlerden sorumlu tutulduktan sonra diplomasiyi bir defa daha düşünmeye hazır” dedi.
İran’ın savunma kabiliyetlerinin pazarlık konusu yapılamayacağını açıkça söz eden Arakçi, Avrupa Birliği’nin “çirkin” hücumları kınamamasından derin tasa duyduğunu kaydetti. İran ve AB ülkelerinin yakında tekrar bir ortaya gelecekleri de belirtildi. İran Dışişleri Bakanı görüşme öncesi, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, ABD’yi İran’a yönelik akınlarda İsrail’in işbirlikçisi olarak gördüğünü söylemiş, “Siyonist rejimin atakları devam ederken, ABD müzakere talebinde bulunuyor. Hücum durmadıkça, müzakere olamaz” demişti. Fransız basınında ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot’a, “ABD’nin her an direkt İranlılarla bağlantıya geçmeye hazır olduğunu” ilettiği sav edilmişti.
