Dünya genelinde elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 20’si, fan ve klima sistemlerine gidiyor. 2050’ye kadar bu muhtaçlığın yüzde 45 artması bekleniyor. Üstelik büyük kentler, “kentsel ısı adası” tesiriyle etrafına nazaran daha da sıcak hale geliyor. Bu da, bilhassa düşük gelirli bölgelerde ölümcül sonuçlara yol açabilecek yeni tahliller gerektiriyor.
Popsci haberine nazaran memleketler arası bir mühendislik grubu ise orijinal bir tahlille karşımıza çıkıyor: Hem yeni binalara hem de mevcut yapılara uygulanabilecek özel bir boya.
Günümüzde kullanılan kimi boyalar, güneş ışığını yansıtarak yahut kızılötesi radyasyon yoluyla ısıyı uzaklaştırarak soğutma sağlayabiliyor. Lakin bu çeşit pasif soğutma sistemleri, çoğunlukla kuru ve güneşli bölgelerde işe yarıyor. Nemli hava ya da bulutlu günlerde aktiflikleri önemli ölçüde azalıyor. Ayrıyeten bu soğutma çeşidi, çoğunlukla yalnızca yatay yüzeylerde işe yarıyor.
Yeni geliştirilen CCP-30 ise bu sınırlamaları aşmayı başarıyor. Çin’deki Nanyang Teknoloji Üniversitesi öncülüğündeki takım, ilhamını çimentonun sıvı tutma kapasitesiyle, bedenin “terleme” yoluyla serinlemesinden aldı.
Araştırmacılar, kalsiyum silikat hidrat içeren beyaz jel gibisi bir maddeyi nanometrik ölçekte daha gözenekli hale getirdi. Akabinde bu özel boyayı küçük model bir meskene uygulayıp, klâsik dış cephe boyası ve piyasadaki ısı yansıtıcı boyayla kaplı öbür iki meskenle karşılaştırdı. Deney, Singapur’un sıcak ve nemli ortamında tam iki yıl boyunca sürdü.
Sonuçlar etkileyici: CCP-30, güneş ışığının yüzde 92’sini yansıttı, aldığı ısının yüzde 95’ini kızılötesi radyasyonla dağıttı. Gözenekli yapısı sayesinde yağmur suyunun yüzde 30’unu içinde tutarak, bu sıvıyı buharlaştırarak ek bir soğutma sağladı. Üstelik boya suyla doluyken bile ışığı yansıtma kapasitesini kaybetmedi.
İlk testlerde elde edilen sonuçlara nazaran bu boyayla kaplı binalarda yüzde 30-40 oranında elektrik tasarrufu sağlandı. Araştırmacılar, bu yenilik sayesinde boyanın hayat döngüsü boyunca karbon tesirinin yüzde 28 daha düşük olabileceğini belirtiyor.
Yoğun ve nemli kent bölgeleri başta olmak üzere birçok farklı iklimde yararlı olabilecek bu teknoloji, kent ömrünü daha dayanılır hale getirebilir.
