Slovenya ve Hollanda’daki çeşitli üniversitelerden bilim insanlarının ortaklaşa yürüttüğü bir araştırmaya nazaran, kafeinsiz kahve, bilhassa nizamlı kahve tüketen bireylerde, tıpkı kafeinli kahve üzere bilişsel performans ve fizyolojik tepkiler üzerinde emsal tesirler yaratabiliyor.
BEKLENTİ BEYNİ KANDIRIYOR
Araştırmanın temel bulgusu: Beklenti etkisi, yani kişinin kahve içtiğinde uyanacağını düşünmesi, beynin ve vücudun bu tarafta reaksiyon vermesini sağlayabiliyor. Araştırmacılar, “Katılımcılar kafein beklediklerinde, nitekim kafein alıp almadıklarına bakılmaksızın, bilişsel ve performans açısından emsal gelişmeler gösteriyorlar” sözlerini kullandı.
Çalışmaya, günde 1-3 fincan kahve içen 20 sağlıklı üniversite öğrencisi katıldı. İştirakçiler, laboratuvara gelmeden evvel en az 7 saat uyudu, 8-11 saat boyunca kahve içmedi ve 2 saat yemek yemedi.
Laboratuvarda evvel EEG (beyin dalgası) ve kardiyovasküler ölçümleri yapıldı. Akabinde iştirakçiler, zihinsel aritmetik testleri ve dikkat gerektiren misyonlar yerine getirdi.
Science Alert’te yer alan bilgiye nazaran, daha sonra iştirakçiler iki kümeye ayrıldı:
- Bir küme yalnızca kafeinsiz kahve içti (plasebo),
- Diğer küme ise tıpkı kahveye beden yüküne nazaran 6 mg kafein tozu eklenmiş haliyle tüketti.
30 dakikalık dinlenmenin akabinde testler tekrarlandı.
SONUÇLAR ŞAŞIRTAN
Her iki kümede da kahve içtikten sonra hem beyin dalgaları hem de fiziksel ölçümler değişti. Farklı olan şu ki, kafeinli ve kafeinsiz kahve ortasında neredeyse hiçbir manalı fark bulunamadı.
- Zihinsel aritmetik testlerinde hiçbir küme manalı gelişme göstermedi.
- Dikkat testlerinde (reaksiyon süresi) ise her iki küme da hızlandı. Fakat bu gelişme sırf kafeinli küme için istatistiksel olarak manalıydı.
- EEG dataları, dikkatle ilgili beyin dalgalarının her iki kümede da arttığını, lakin tekrar yalnızca kafeinli kümede manalı olduğunu gösterdi.
- Her iki kümede da kan basıncı yükseldi, kalp atış suratı düştü – bu da kahve içme alışkanlığı olan bireylerde sıkça gözlemlenen bir fizyolojik reaksiyon.
Araştırmacılar, “Kahveyi andıran uyarıcılar, içinde kafein olmasa bile, kahveyle misal seviyede bilişsel ve fizyolojik reaksiyonlar oluşturabilir” diyerek, kahvenin tesirinin yalnızca içeriğinden değil, alışkanlık ve beklentiden de kaynaklandığını vurguladı.
