Kalp krizi yaşı düşüyor mu? Hiçbir rahatsızlığı yoktu, 6 yaşında kalp krizinden hayatını kaybetti! Aileler kaygılı, uzmanlar uyarıyor
Siirt’in Baykan ilçesinde yaşayan 6 yaşındaki Muhammed Yusuf Celbek, konutunda rahatsızlanarak hastaneye kaldırıldı. Kalp krizi geçirdiği belirlenen çocuk, evvel Diyarbakır’a, akabinde ambulans helikopterle Ankara’ya sevk edildi. Daha önce rastgele bir sıhhat sorunu olmadığı belirtilen Muhammed Yusuf, hekimlerin tüm gayretlerine karşın hayatını kaybetti.
Bu haber hepimizi hem çok üzdü hem de birçok aileyi huzursuz etti, bu yaş kümesindeki çocuklarda rastgele bir rahatsızlığı olmamasına karşın kalp krizi hadiselerinin yaşanmasının olağan olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi.
Peki, çocukların kalp krizi geçirmesi yaygın bir durum mu?
Hiçbir belirti vermeden kalp krizi gelişebilir mi?
Bu yaşlarda kalp damarlarının tıkanması mümkün mü?
Ritim bozuklukları kalp krizine yol açabilir mi?
Kalp muayenesi ne vakit başlamalı ve ne sıklıkla yapılmalı?
Aileler nelere dikkat etmeli?
Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Önder Doksöz, bu yaş kümesindeki çocuklarda kalp krizi yaşanabileceğini lakin bu durumun son derece ender olduğunu söyledi ve çocuklarda kalp krizinin endenlerini, belirtilerini, kalp sıhhati için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
ÇOCUKLARDA KALP KRİZİ TIKALI DAMAR NEDENİYLE YAŞANMAZ
Doç. Dr. Önder Doksöz, yetişkinlerin tersine çocuklarda tıkalı atardamarlar nedeniyle kalp krizi gelişmediğini, bunun yerine, doğuştan kalp hastalıkları ve koroner arter anormallikleri, enfeksiyonlar (miyokardit) Kawasaki hastalığı yahut genetik bozuklukların çocuklarda kalp krizini tetikleyebileceğini tabir eden Doksöz, kelamlarına şöyle devam etti:
“Doğuştan kalp hastalıklarında ve koroner arter anormalliklerinde kan akışı ve kalp kasının beslenmesi bozulur.
Kawasaki hastalığı: koroner damarlarda iltihaplanmaya neden olur. Kan damarlarında genişleme ve pıhtı oluşumuna sebep olarak kalp kasının beslenmesi bozulur.
Miyokardit ise çoklukla virüs enfeksiyonları sonrası oluşan kalp duvarını zayıflatan kalp kası iltihaplanmasıdır. EKG ve tetkiklerde kalp krizine misal bulgular verdiği için kalp krizini taklit eder.
Ritm bozuklukları, yüksek kolesterol ve kan pıhtılaşması bozuklukları üzere genetik hastalıklar kalp kasının beslenmesini bozar ve kalp krizine sebep olabilir.”
ÖLÜMLERİN %20-25’i SPOR SIRASINDA GERÇEKLEŞİYOR
Amerika’da çocuklarda ani kardiyak mevt sıklığının yüz bin de 0,6-6,2 ortasında olduğu varsayım ediliyor.
Ölümlerin yaklaşık %20-25’i spor sırasında gerçekleşiyor. Doğumsal kalp hastalığı olan çocuklarda oran daha yüksektir ve yüz bin de 100 olarak varsayım ediliyor.
Erişkinlerde bu oranın yüz bin de 135 olduğu bildirilmiştir.
Kaynak: Doç. Dr. Önder Doksöz
ÇOCUKLUK ÇAĞINDA OBEZİTE VE BERBAT BESLENME EN KIYMETLİ FAKTÖRLERDEN
Çocukluk çağında yaşanan bu kalp krizi hadiselerinde artışın nedenini sorduğumuz Doksöz, bu sorumuza şöyle cevap verdi:
“Son vakitlerde çocukluk çağında obezite, makûs beslenme alışkanlıkları, yüksek kolesterol ve damar sertliği üzere faktörler erken yaşta kalp krizi riskine sebep olmaktadır.”
ÇOCUKLARDA TİPİK SEMPTOMLAR GÖSTERMEYEBİLİR
Kalp krizi geçiren bir çocuğun yetişkinlerdeki üzere tipik semptomlar göstermeyebileceğinin altını çizen Doç. Dr. Önder Doksöz, ani gelişen bir durumda bu açıdan dikkatli olunması gerektiğini, acil müdahale ve tedavi için vakit kaybedilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
YORGUNLUK, BAŞ DÖNMESİ, TERLEME VARSA DİKKAT!
Peki çocuklarda kalp krizi belirtileri nelerdir?
Doç. Dr. Önder Doksöz, dikkat edilmesi gereken bu belirtileri şöyle sıraladı:
“Göğüs ağrısı, nefes darlığı, süratli yahut sistemsiz kalp atışı (çarpıntı), yorgunluk, baş dönmesi, soğuk terleme ve mide bulantısı, soluk yahut mavimsi cilt (morarma) çocuklarda yaygın kalp krizi belirtileridir.”
Ani beklenmeyen ve kardiyovasküler nedenlerden kaynaklanan mevt, “ani kardiyak ölüm” olarak tanımlanır. Vefat yahut geri dönüşümsüz nörolojik hasar, semptomların başlangıcından sonraki bir saat içinde gerçekleşir ve aileler için büyük bir travmaya sebep olur.
Kaynak: Doç. Dr. Önder Doksöz
1 YAŞINDAN İTİBAREN DENETİMLER YAPILMALI
Doğuştan gelen hastalıkların teşhisi için yaştan bağımsız olarak herkesin (çocuk-yetişkin) bir defa olsun kalp muayenesi, elektrokardiyografi (ekg) ve ekokardiyografi (eko) yaptırmasının önerildiğini söz eden Doç. Dr. Önder Doksöz, erken teşhis için çocuklarda bu denetimlerin 1 yaşından evvel, genetik hastalık ve aile hikayesi olanlarda ise doğumdan çabucak sonra yapılması gerektiğini söyledi.
SPOR AKTİVİTELERİ ÖNCESİ DENETİM ŞART
Ayrıca çocuklarda spor aktiviteleri öncesi kesinlikle denetim önerildiğini ve kulüp atletleri üzere nizamlı spor yapanlarda yıllık denetimlerin kesinlikle yapılması gerektiğini, şayet EKG ve ekoda anormallik tespit edilirse ritm Holteri, efor testi, elektrofizyolojik çalışma, anjiografi, kardiyak MR, kan ve genetik testler üzere ileri tetkikler yapıldığını kelamlarına ekledi.
DENGELİ BESLENME VE FAAL ÖMÜR ŞEKLİ KALBİ SAĞLIKLI TUTAR
Çocuklarda kalp krizi nadirdir fakat önemli sonuçlar doğurabilecek bir durum olması nedeniyle belirtileri ve nedenlerini bilmek ebeveynlerin erken harekete geçmesine yardımcı olabilir. Düzenli sıhhat denetimleri, istikrarlı bir beslenme ve faal bir hayat tarzı çocuğunuzun kalbini sağlıklı tutabilir.
Ani mevt, sıklıkla ömrün birinci 6 ayı ile 45-75 yaşları ortasında görülür. 1-13 yaş ortası çocuklarda doğal ani ölümlerin yalnızca %19’unda neden kalp kökenli iken, bu oran 14-21 yaşları ortasında %30’a çıkar.
Semptomların başlangıcından itibaren iki saat içinde gerçekleşen ölümlerin %88’inin kalp kökenli olduğu gösterilmiştir.
Kaynak: Doç. Dr. Önder Doksöz
