Trump ek vergileri ‘şimdilik’ erteledi… Uzmanların tasası geçmedi: ‘ABD ve AB ortasında yıllarca sürecek bir ticaret savaşını tetikleyebilir’

ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği’ne (AB) uygulamayı planladığı yüzde 50’lik gümrük vergilerini 9 Temmuz’a kadar ertelediğini bildirdi. Erteleme kararı, Trump’ın Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin akabinde geldi.
New Jersey’deki Morristown Havaalanı’nda gazetecilere konuşan Trump, von der Leyen ile “oldukça olumlu bir görüşme gerçekleştirdiklerini” ve “vergileri erteleme konusunda anlaştıklarını” belirtti. Von der Leyen ise toplumsal medya üzerinden yaptığı açıklamada, müzakerelerin süratli formda ilerletilmesine hazır olduklarını lakin yeterli bir mutabakata varılabilmesi için daha fazla vakte gereksinim olduğunu kaydetti.

Von der Leyen, Trump ile verimli bir görüşme gerçekleştirdiklerini vurgulayarak, “AB ve ABD dünyanın en kıymetli ve yakın ticaret münasebetini paylaşıyor. Avrupa görüşmeleri süratle ve kararlı bir halde ilerletmeye hazır” ifadelerini kullandı.
BRÜKSEL GERİ ADIM ATMAYINCA VERGİLERİ ERTELEDİ
Trump’ın eski iktisat danışmanı Stephen Moore, ABD Lideri’nin AB’ye uygulamakla tehdit ettiği yüzde 50’lik gümrük vergilerini bir “deneme” diye niteledi. Moore, eski işvereninin AB’den bir muahede alabilmek için vergileri silah üzere kullandığını tabir etti.
NBC News’ün yayımladığı tahlilde, Trump’ın AB’ye karşı atılımlarının “yıllarca sürecek bir ticaret savaşını tetikleyebileceği” argüman edildi. NBC News, AB’nin ABD’ye 600 milyar dolardan fazla ihracat yaptığını bildirdi. Haberde, ABD’nin Birlik’e yaklaşık 370 milyar dolarlık ihracat yaptığı da kaydedildi.
Trump’ın Brüksel’den bir muahede teklifi almayı umduğunu söyleyen Moore, Brüksel’in geri adım atmaması üzerine ABD’nin ek vergileri ertelemek zorunda kaldığını aktararak, AB ve ABD ortasındaki “mücadelenin süreksiz olmayabileceği” ihtarını yaptı. Habere nazaran, Trump’ın ek vergileri uygulamaya çalışması, taraflar ortasında uzun soluklu bir çabanın başlangıcına işaret ediyor olabilir.

Trump, birinci Başkanlık devrinde 2020 yılındaki Dünya Ekonomik Forumu’nda Von der Leyen ile bir oturuma katılmış, burada da AB’nin ABD’yi ekonomik olarak suistimal ettiğini lisana getirmişti.
DOLAR, 2023’TEN BERİ EN DÜŞÜK DÜZEYE İNDİ
Trump, nisan ayında AB’den gelen eserlere yüzde 20 gümrük vergisi uygulanacağını duyurmuş, lakin daha sonra bu oranın süreksiz olarak yüzde 10’a düşürüldüğünü açıklamıştı. Geçtiğimiz cuma günü yeni bir açıklama yapan Trump, AB’nin müzakereleri yavaşlattığını ve Amerikan şirketlerini haksız yere gaye aldığını öne sürerek vergilerin yüzde 50’ye çıkarılacağını dile getirdi. ABD Başkanı, AB ile müzakerelerin “hiçbir sonuca ulaşmayacağını” da savunmuştu.
Bu açıklamaların akabinde dolar, cuma günü aralık 2023’ten bu yana en düşük düzeyine gerilemişti.

Trump’ın vergileri artırma kararı, dünya borsalarında da karışıklığa yol açtı. ABD Lideri’nin dün vergileri ertelemesinin akabinde ise bu sabah global piyasalar sakin seyretti.
AB’NİN TUTUMU SERTLEŞTİ
Politico’nun haberinde, AB’nin son günlerde Trump ile müzakereleri yürütürken daha sert bir tutum takındığı öne sürüldü. AB Ticaret Şefi Maros Sefcovic, cuma günü toplumsal medya üzerinden yaptığı açıklamada ABD ve AB ortasındaki ticaretin “eşsiz olduğunu” lakin bu alakanın “tehditlerle değil saygıyla” yönlendirilmesi gerektiğini bildirdi. Sefkovic, AB’nin kendi çıkarlarını muhafazaya hazır olduğunu da kelamlarına ekledi.
Hafta sonu müzakerelere devam eden AB ve ABD, dün süreksiz bir muahedeye vardı. ABD, tarifeleri temmuz ayına kadar ertelerken, AB de Trump’ın kabul edebileceği bir ticaret mutabakatı için diyaloğu sürdürmeye karar verdi.
AB, TRUMP’IN NE İSTEDİĞİNİ ANLAMAKTA ZORLANIYOR
Bloomberg’in haberine nazaran, AB yetkilileri, ticaret müzakerelerinde Trump’ın beklentilerini anlamakta zorluk yaşadı. ABD Lideri’nin sık sık karar değiştirdiğine dikkat çeken uzmanlar, Trump’ın müzakereler sonucunda ne elde etmeye çalıştığının belgisiz olduğunu öne sürdü.
Fox News’e röportaj veren ABD Hazine Bakan Yardımcısı Michael Faulkender, AB ile yürütülen müzakerelerde hem Birlik’le hem de başka farklı ülkelerle görüşülmesi gerektiğini ve bu durumun süreci zorlaştırdığını söyledi. Görüşmelerin “karmaşık” bir durumda olduğu bilgisini veren Faulkender, AB ile muahedeye yakın olup olmadıklarına ait yorum yapmaktan kaçındı.
Bloomberg Economics’in hesaplamalarına nazaran, yüzde 50’lik gümrük vergisi uygulaması hayata geçerse, 321 milyar dolarlık AB-ABD ticareti önemli oranda olumsuz etkilenecek. Uzmanlar, ek vergilerin ABD iktisadında yüzde 0,6’lık bir daralmaya yol açabileceğini belirtti. Öte yandan, ABD’de enflasyonun da yüzde 0,3 artabileceği öngörüldü.

Faulkender, iki taraftan yetkililerin “makul ve adil” bir muahede yapmak için çalıştığını açıkladı.
TRUMP’IN MAKSADI NE?
Trump, cuma günü “AB ile bir mutabakat aramadığını” söyleyerek, Avrupa devletlerinin “ABD’den yararlanmak için bir ortaya geldikleri” görüşünü tekrarladı. ABD Başkanı, pazar günü yaptığı açıklamada ise ABD’de çipler, bilgisayarlar ve yapay zeka gelişimi üzere “büyük işler” yapmak istediğini, şirketleri üretim için denizaşırı ülkeler yerine ABD’de fabrika kurmaya teşvik etmeyi amaçladığını lisana getirdi.
Apple ve Samsung üzere şirketlerin yurt dışında ürettiği akıllı telefonlara yüzde 25 vergi getirilmesini de gündeme getiren Trump, “Spor ayakkabı ve tişört üretmek istemiyoruz, askeri ekipman üretmek istiyoruz” diye konuştu.