Musk ve Trump ortasında birinci çatlak: ‘Nesiller boyunca en yüksek vergi uygulayan Başkan’
Elon Musk, Lider Donald Trump’ın Çin’e yönelik agresif gümrük tarifeleri planını eleştirdi. Musk, X üzerinden yaptığı paylaşımlarda, yüksek vergilerin özgür ticarete ziyan vereceğini savundu. Bilhassa Beyaz Saray Ticaret Danışmanı Peter Navarro’yu amaç alan Musk, “Harvard’dan iktisat alanında doktora almanın uygun bir şey değil, makûs bir şey” olduğunu söz etti. Navarro ise bu yoruma rastgele bir cevap vermedi.
İtalya Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini ile görüşen Musk, ABD ve Avrupa ortasında özgür ticaret bölgesi oluşturulması gerektiğini belirtti. Musk, “hem Avrupa’nın hem de ABD’nin, sıfır gümrük tarifesi durumuna geçilmesi gerektiği konusunda mutabakata varılmasını umduğunu” kelamlarına ekledi.
Konuya yakın kaynaklar, Musk’ın Trump ile hafta boyunca birden fazla sefer bağlantıya geçmeye çalıştığını ve Başkan’a tarife uygulamalarından “vazgeçmesi” davetinde bulunduğunu öne sürdü. Oval Ofis, ABD basınında yer alan teze ait şimdi bir açıklama yapmadı.
ABD ile Avrupa çok yakın bir iştirak kurmayı başarması gerektiğini söyleyen Musk, şu tabirleri kullandı:
“Şu anda ABD ve Avrupa ortasında bir ittifak var lakin bunun daha da yakın ve güçlü olmasını umuyorum. Gümrük tarifeleri konusunda ise gelecekte sıfır gümrük tarifesi uygulamasına geçeceğimizi, hür ticaret bölgesine hakikat ilerleyeceğimizi düşünüyorum. Bu, geleceğe dair umudum. Bu, Başkan’a (Trump’a) verdiğim tavsiyeydi.”
Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt, yaptığı yazılı açıklamada, Trump idaresi ortasında tarifeler nedeniyle sorun olduğunu tezlerine cevap vererek, şunları lisana getirdi:
“Başkan, masaya farklı fikirler getiren, son derece yetenekli ve tecrübeli bireylerden oluşan harikulâde bir takım kurdu. Herkes Lider Trump’ın en son karar verici olduğunu biliyor. Bir karar verdiğinde herkes uygulamak için birebir tarafa kürek çekiyor. Bu sayede Trump idaresi, evvelki idarenin dört yılda yaptığından daha fazlasını iki ayda yaptı.”
Trump, Çin’e uygulanan tarifelerin yürürlükte kalacağını vurgularken, Çin’in açıkladığı ek vergileri geri çekmemesi durumunda yüzde 50 ek vergi daha getirmekle tehdit etti.
TESLA PAYLARI ÇAKILDI
Musk’ın CEO’su olduğu Tesla, uzun müddettir Çin’e uygulanan gümrük vergilerine karşı çıkıyordu. Şirket, 2020’de Trump idaresine dava açmış, lakin Musk’ın bu karara olumsuz reaksiyon gösterdiği bildirilmişti. Elektrikli araç üreticisi Tesla, hem ABD’de hem de Çin’de yaptığı yatırımlarla biliniyor. Uzmanlar, Çin’e uygulanan gümrük vergilerinin, Tesla’ya önemli ziyan verebileceği konusunda ikaz yaptı.
The Washington Post’un haberine nazaran, Tesla payları Pazartesi günü yüzde 2,5’ten fazla düşüş gösterdi. Musk, ABD’nin Çin’den yapılan ithalata uyguladığı yüksek gümrük vergilerine uzun müddettir karşı çıkaken, bu tarifelerin hem ABD hem de Çin’de faaliyet gösteren şirketlerin iş amaçlarını olumsuz etkilediğini düşünüyor.
ABD ve Avrupa’da Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla’ya yönelik hücumlar düzenlendi. Trump’a danışmanlık yapan Musk’ı gaye alan aksiyoncular, Tesla otomobillerini ateşe verirken, Trump ve Musk, taarruzları “terör eylemi” diye niteledi.
MUSK’IN ŞİRKETİ TRUMP’A DAVA AÇMIŞTI
Tesla, 2020 yılında Çin’den ABD’ye yapılan ithalata uygulanan vergilerin kaldırılması için Trump idaresine dava açmıştı. Şirketin üst seviye yöneticileri, bu tarifelerin haksız olduğunu savunarak yasal süreç başlatılmasını talep etmişti.
Barron’s ise Tesla’nın açtığı dava sonrasında Elon Musk’ın “aşırı olumsuz” bir reaksiyon gösterdiğini bildirdi. Mevzuya yakın bir kaynak, Musk’ın dava açılmasını öneren birtakım çalışanları azarladığını tabir etti. Toplumsal medyada, bilhassa “aşırı sağcı” hesaplar, Musk’ın Çin ile yakın alakalar kurmaya çalıştığını ve Trump’ın “Önce Amerika” siyasetine karşı geldiğini argüman etti. Musk ise bu tenkitlere direkt karşılık vermedi.
Tesla’nın açtığı dava sonrasında Elon Musk’ın “aşırı olumsuz” bir reaksiyon gösterdiği sav edildi. Bahse yakın bir kaynak, Musk’ın dava açılmasını öneren birtakım çalışanları azarladığını söz etti.
ABD basını, Tesla’nın Çin’de en az 9 milyar dolarlık yatırımı olduğunu sav ediyor. Tesla, elektrikli araçları için gerekli olan pillerin de yaklaşık yüzde 40’ını Çin’den tedarik ediyor.
İŞ DÜNYASINDAN TRUMP’A TEPKİLER
Donald Trump’ın yüksek gümrük vergileri siyaseti, iş ve teknoloji dünyasında hayal kırıklığına yol açtı. Hususa yakın iki kişi, Trump’ı destekleyen birçok iş beşerinin bu karar karşısında “şaşkına döndüğü” bilgisini paylaştı.
İş dünyasının önde gelen isimleri, Trump idaresine daha ölçülü ticaret siyasetleri benimsemesi için lobi yapmak hedefiyle hafta sonu bir ortaya geldi. Gayriresmi bir küme oluşturan iş önderleri, yüksek tarifelerin ekonomiyi olumsuz etkileyeceği konusunda ikazda bulundu.
Musk’ın etrafındaki isimler, Lider Yardımcısı JD Vance dahil olmak üzere idaredeki yetkililere hür ticaret siyasetlerinin savunulması için davette bulundu. Yatırımcı Joe Lonsdale, X’te yaptığı bir paylaşımda, “tarifelerin Çinli şirketlerden çok Amerikan şirketlerine ziyan verdiğini” yazdı.
Analistler, bilhassa otomotiv dalındaki şirketlerin yeni tarifelerden Tesla’dan daha fazla etkileneceğini öne sürdü. Musk’ın hür ticaret vurgusunun, global tedarik zincirlerine bağımlı şirketler tarafından desteklendiği belirtildi.
MUSK’IN KARDEŞİNDEN TRUMP’A SERT ELEŞTİRİ
Elon Musk’ın kardeşi ve Tesla yönetim kurulu üyesi Kimbal Musk da gümrük vergileri konusunda Trump’ı eleştirdi. X’te yaptığı paylaşımda, “Trump’ın aslında kuşaklar boyunca en yüksek vergi uygulayan Amerikan Başkanı olacağını kim tahmin edebilirdi ki” diye yazdı.
Kimbal Musk, “Trump, gümrük vergisi stratejisiyle Amerikan tüketicisine yapısal, kalıcı bir vergi uyguladı,” dedi. Bu açıklamalar, Kimbal Musk’ın Trump’a bir Tesla aktifliği için teşekkür etmesinden kısa bir mühlet sonra geldi.
